Tο μητρικό γάλα παράγεται ανάλογα με τις ανάγκες του μωρού. Η ποσότητα που μπορεί να παράγει μια μητέρα εξαρτάται από την ηλικία του μωρού και προσαρμόζεται στις εκάστοτε ανάγκες του. Η χωρητικότητα του βρεφικού στομαχιού αυξάνεται όσο αυτό μεγαλώνει, επομένως αυξάνονται οι απαιτήσεις του και αυτό ανά διαστήματα μπορεί να σημαίνει πιο συχνούς θηλασμούς, ώστε το στήθος να παράγει περισσότερο γάλα.
Το μητρικό γάλα είναι «ζωντανό» γάλα που δεν είναι στην σύνθεσή του σταθερό. Μεταβάλλεται ανάλογα με την ηλικία του μωρού, την ώρα του θηλασμού, την διάρκεια του θηλασμού αλλά και την κατάσταση του μωρού. Έτσι τις περισσότερες περιπτώσεις είναι ικανό να καλύψει αποκλειστικά όλες τις ανάγκες του βρέφους, μέχρι την ηλικία των 6 μηνών.
Ο κώδικας που τα μωρά επικοινωνούν μαζί με το περιβάλλον εμπεριέχει και το κλάμα. Το κλάμα στα νεογέννητα μπορεί να δηλώνει πείνα, λερωμένη πάνα, κολικό, δυσανεξία, ανάγκη αγκαλιάς. Ο θηλασμός είναι κατά απαίτηση του βρέφους και είναι ελεύθερος στους χρόνους, συνήθως τα βρέφη που καλύπτουν τις ανάγκες τους κλαίνε λιγότερο. Στο επίμονο και συνεχές κλάμα η επικοινωνία με τον παιδίατρο είναι αναγκαία.
Ο πόνος στην θηλή είναι ένα συχνό φαινόμενο των πρώτων ημερών. Η κυριότερη αιτία είναι η λανθασμένη προσκόλληση του βρέφους στο μαστό. Παρακάτω μια εικόνα με την σωστή προσκόλληση.
– Αναπαυτική θέση την ώρα του θηλασμού με τον κορμό κάθετο. Αν θηλάζει σε καθιστή θέση ένα μαξιλάρι πάνω στα γόνατα.
– Σωστό κράτημα του στήθους, με τα τέσσερα δάκτυλα κάτω από το στήθος και τον αντίχειρα επάνω, σε απόσταση από την θηλαία άλω του στήθους.
– Σωστό κράτημα του μωρού, δηλαδή το μωρό είναι ξαπλωμένο στο πλάι με το πρόσωπο προς το στήθος της μητέρας και η μητέρα το υποβαστάζει από τον αυχένα. Όταν το μωρό ψάχνοντας να βρει το στήθος της μητέρας ανοίγει καλά το στόμα του, τότε η μητέρα σπρώχνει ελαφρά το κεφαλάκι του προς το στήθος της. Ποτέ το στήθος της προς το στόμα του μωρού. Έτσι το μωρό παίρνει μέσα στο στόμα του τμήμα της θηλαίας άλω.
– Ελαφρά έκταση κεφαλής του βρέφους (ανοιχτός ρινικός αεραγωγός, βλεμματική επαφή, κάτω γνάθος κοντά στο μαστό)
– Ανεστραμμένα χείλη
Η κοκκινίλα στο μαστό κυρίως οφείλεται σε απόφραξη γαλακτοφόρου πόρου ή μαστίτιδα. Αποτελεσματικό άδειασμα του μαστού είναι στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης και στις δυο περιπτώσεις. Η τοποθέτηση του μωρό έτσι ώστε το πιγούνι ή η μύτη του να είναι προς την πάσχουσα περιοχή θα βοηθήσει περισσότερο την αποσυμφόρηση αυτής. Σε περίπτωση που η κοκκινίλα διευρύνεται ή επιμένει η επικοινωνία με επαγγελματία υγείας είναι απαραίτητη.
Τα συγκεκριμένα συμπτώματα ίσως οφείλονται σε μυκητίαση. Εάν είναι μυκητίαση, πιθανόν να παρατηρήσετε μια λευκή πλάκα στην γλώσσα του μωρού και πιθανό παράτριμμα στην περιοχή της πάνας. Μωρό και μητέρα χρειάζονται θεραπεία. Στην περίπτωση που δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, ο θεράπων γιατρός θα σας συμβουλεύσει κατάλληλα για την ανακούφιση του πόνου.
Τα πρώτα λεπτά του θηλασμού το βρέφος θηλάζει πιο έντονα προκαλώντας διέγερση για να απεκκριθεί η ορμόνη ωκυτοκίνη, που θα ωθήσει το γάλα προς την άκρη της θηλής. Η μητέρα νιώθει ένα κάψιμο, τσίμπημα ή ελαφρύ πόνο. Αυτό είναι φυσιολογικό και στην βιβλιογραφία αναφέρεται ως D-MER (dysphoric milk ejection reflex). Αν ο πόνος επιμένει σε όλη τη διάρκεια του θηλασμού, τότε κάποιο λάθος στη τεχνική γίνεται: το βρέφος δεν έχει ανοίξει καλά το στόμα και δεν έχει μέρος της άλω μέσα στο στόμα. Ρουφάει μόνο τη θηλή και θα χρειαστεί επανατοποθέτηση στο μαστό.
Οι θηλές που πονάνε και αιμορραγούν δεν είναι σε χειρότερη κατάσταση από αυτές που πονάνε και δεν αιμορραγούν. Το πρόβλημα είναι ο πόνος της μητέρας και όχι το αίμα στην θηλή. Ο πόνος αυτός μπορεί να μειωθεί σημαντικά με την διόρθωση της στάσης του μωρού και ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί κανονικά. Η μητέρα είναι καλό να ζητήσει βοήθεια για να λύσει το πρόβλημά της./su_spoiler]
Οι κολικοί εμφανίζονται πολύ συχνά στα βρέφη μέχρι την ηλικία των 3-4 μηνών. Συνήθως αρχίζουν ξαφνικά και παρατηρούνται περίπου τις ίδιες ώρες της ημέρας απογευματινές & βραδινές ή και πρώτες πρωινές. Τα μωρά με κολικούς έχουν έντονο και επίμονο κλάμα. Τα χέρια του μωρού μπορεί να είναι σε γροθιά, να μαζεύουν τα πόδια, να κοκκινίζουν, να σφίγγονται και να ανακουφίζονται αφήνοντας αέρια ή κάνοντας μια κένωση. Το φαινόμενο αυτό διαρκεί συνήθως μερικές ώρες. Παρά τον προφανή πόνο στην κοιλιά, τα βρέφη με κολικούς τρώνε καλά και κερδίζουν το βάρος τους κανονικά. Εάν όμως ο πόνος συνεχίζεται και ανησυχείτε καλό είναι να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο.
Πολλές μαμάδες έχουν κάποια ευαισθησία στο στήθος, ωστόσο δεν θα πρέπει να αισθάνονται έντονο πόνο. Μπορεί ο πόνος να προκαλείται επειδή το μωρό δεν ανοίγει αρκετά το στοματάκι του, ώστε να «πιάσει» μεγάλο μέρος της θηλής και της θηλαίας άλω. Το στόμα πρέπει να ανοίξει όσο το δυνατόν περισσότερο γίνεται, με το πιγούνι να πιέζει το στήθος και το κεφάλι να γέρνει λίγο προς τα πίσω, ώστε η μύτη του να είναι ελεύθερη για να μπορεί να αναπνεύσει. Εάν ο πόνος συνεχίζει συμβουλευτείτε επαγγελματία υγείας.
[table]
[tr][th]ΗΜΕΡΑ[/th] [th]ΟΥΡΑ[/th] [th]ΚΟΠΡΑΝΑ[/th][/tr]
[tr][td]1[/td] [td]Μια ή περισσότερες πάνες[/td] [td]1-2 με μηκώνιο[/td][/tr]
[tr][td]2[/td] [td]Δυο ή περισσότερες[/td] [td]1-2 με μηκώνιο/μεταβατικά κόπρανα[/td][/tr]
[tr][td]3[/td] [td]Τρεις ή περισσότερες[/td] [td]Μεταβατικά κόπρανα[/td][/tr]
[tr][td]4[/td] [td]6-8 πάνες με καθαρά ούρα[/td] [td]Μαλακά -κίτρινα με σπόρους: μια πάνα ημερησίως τουλάχιστον[/td][/tr]
[/table]
«Σύγχυση θηλών» ονομάζεται το πρόβλημα που προκύπτει όταν σε ένα μωρό, εκτός από το στήθος προσφέρεται μπουκάλι ή πιπίλα, διότι ο τρόπος που ένα βρέφος πίνει από το στήθος, έχει πολλές και ουσιαστικές διαφορές από τον τρόπο που πίνει από το μπουκάλι.
Ο Π.Ο.Υ συνιστά η χρήση της πιπίλας να ξεκινά μετά τις 6 βδομάδες και μέχρι τον 1ο χρόνο.
Σε κάποιες μητέρες, είναι φυσιολογικό τα πρώτα λεπτά του θηλασμού να έχουν πολύ γάλα ή το αντανακλαστικό απελευθέρωσης του γάλακτος (let down reflex) να είναι πολύ έντονο. Η υπερπαραγωγή του γάλακτος συνήθως εμφανίζεται τις πρώτες ημέρες της γαλουχίας και μπορεί να κρατήσει έως και μερικές εβδομάδες. Για να μετριάσετε αυτό το φαινόμενο μπορείτε να αντλείτε λίγο γάλα πριν την έναρξη του θηλασμού και να επιλέγετε μια ημικλινή (ελαφρά γερμένη προς τα πίσω) θέση θηλασμού.
Όχι, απαραίτητα. Τα νεογνά που θηλάζουν αποτελεσματικά, συνήθως δεν ρεύονται. Παρόλα αυτά, το κράτημα του νεογνού σε όρθια θέση 5-10 λεπτά μετά το τέλος του θηλασμού είναι απαραίτητο. Έπειτα, αν το νεογνό είναι ήσυχο μπορούμε να το βάλουμε να κοιμηθεί.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένο μοντέλο θηλασμού. Ακολουθείστε τις ανάγκες του μωρού σας. Έχει αποδειχθεί ότι ο όγκος του γάλακτος στην αρχή του γεύματος είναι περισσότερος σε σχέση με το τέλος αυτού. Σε γενικές γραμμές σε κάθε θηλασμό καλό είναι να αδειάζει ο ένας μαστός και στη συνέχεια να προσφέρεται ο δεύτερος.
Ένα υγιές νεογνό στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεται να το ξυπνάμε, εκτός κι εάν ο παιδίατρος ή ο επαγγελματίας υγείας σας συστήσουν κάτι διαφορετικό. Π.χ. ο παρατεταμένος ίκτερος, η μεγαλύτερη από την επιτρεπτή νεογνική απώλεια βάρους, οι μειωμένες λερωμένες πάνες πιθανότατα απαιτούν ένα πιο εντατικό μοντέλο σίτισης.
Τις πρώτες 24 ώρες το μωρό μπορεί να κοιμάται για πολλές ώρες και να θηλάζει μόνο λίγες φορές. Μετά τις 24 ώρες αν το μωρό κοιμάται πολύ, είναι σημαντικό να ξυπνάει κάθε 2-3 ώρες τη μέρα (από την αρχή του προηγούμενου γεύματος) και τουλάχιστον στις 5 ώρες στη διάρκεια της νύχτας για να θηλάσει. Αυτό είναι σημαντικό τις πρώτες 10 με 15 ημέρες έτσι ώστε να διεγερθεί και να εξασφαλισθεί επαρκή παραγωγή γάλακτος.
Αν ένα μωρό κοιμάται παραπάνω και δεν ανταποκρίνεται στο ξύπνημα από τους γονείς τότε προκαλεί ανησυχία για ίκτερο, πυρετό κ.α. Η άμεση επικοινωνία με τον παιδίατρο είναι αναγκαία.
Άρνηση του μαστού (που ονομάζεται επίσης «απεργία θηλασμού ») είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο που μπορεί να συμβεί σε κάθε μωρό, αλλά είναι ιδιαίτερα αποκαρδιωτικό για την μητέρα. Ανησυχεί ότι το μωρό της απορρίπτει αυτήν και το μαστό της.
Πολλοί είναι οι παράγοντες επιδρούν στην άρνηση μαστού. Μερικοί είναι:
- Δυσμενή γεγονότα κατά την διάρκεια του τοκετού και αμέσως μετά την γέννηση
- Αναπτυξιακό στάδιο. Πιο εύκολη εξοικείωση με το περιβάλλον και επομένως πιο εύκολα αναστατώνεται κατά την διάρκεια του θηλασμού. Συστήνεται ένας ήσυχος θηλασμός.
- Άσχημη στοματική εμπειρία (πονόδοντος, ανάπτυξη μυκήτων, στοματικά έλκη, μόλυνση απλό έρπη τύπου Ι )
- Προβλήματα υγείας:
– Από την μητέρα: μαστίτιδα, ( πόνος, αδιαθεσία, ανησυχία, πυρετός)
– Από το μωρό : ωτίτιδα – μόλυνση αυτιού ( προκαλεί πιθανά πόνο ), κρύωμα που κλείνει την μύτη και άρα δυσκολία στην αναπνοή κατά τον θηλασμό, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ( ΓΟΠ) που προκαλεί πόνο κατά την διάρκεια του θηλασμού σε οριζόντια θέση, έλλειψη όρεξης λόγω προσωρινής αδιαθεσίας.
- Πιπίλισμα τεχνητών θηλών.
- Μητρικό γάλα: μικρή παραγωγή που προκαλεί απογοήτευση ή μεγάλη εκτίναξη γάλακτος που προκαλεί στο μωρό εμετό. Επίσης αλλοίωση και μεταβολή της γεύσης από:
> μαστίτιδα
> εμμηνόρροια
> εγκυμοσύνη
> φάρμακα
> αποσμητικά και αρώματα πάνω στο στήθος
- Τροφική αλλεργία
- Φόβος: εκτίναξη γάλακτος ή μητρική αντίδραση σε περίπτωση πληγωμένων θηλών. Περιστασιακά ένα μωρό δαγκώνει καθώς απομακρύνεται από το μαστό. Ο πόνος που θα προκληθεί στην μητέρα μπορεί να προκαλέσει μια χαρακτηριστική αντίδραση που φοβίζει το μωρό.
Tο βάψιμο των νυχιών, στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, δεν αντενδείκνυται. Ωστόσο, καλό θα ήταν να γίνεται σωστή επιλογή και λογική χρήση των προϊόντων και των υπηρεσιών.
Δεν αποτελεί αντένδειξη. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν φυτικές βαφές με τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης π.χ. γάντια μίας χρήσεως, λιγότερη χρονική έκθεση στη βαφή και τεχνικές στις οποίες η βαφή έρχεται σε μικρότερη επαφή με το δέρμα της κεφαλής.
Η χρήση αλκοόλ και ο θηλασμός δεν συμβαδίζουν. Παρά ταύτα ένα δυο ποτηράκια χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ μετά τον θηλασμό και εφόσον ο επόμενος θηλασμός γίνει μετά από δυο ώρες δεν απαγορεύεται.
Μπορείτε να καπνίσετε αρκεί να προστατέψετε το μωρό σας από τα υπολείμματα του καπνού που μένουν στα μαλλιά, το δέρμα και τα ρούχα μετά το κάπνισμα. Γι αυτό όταν καπνίζετε βγείτε σε εξωτερικό χώρο φορώντας ένα μαντήλι και μια μπλούζα πάνω από τα ρούχα σας, τα οποία θα τα βγάζετε όταν επιστρέφετε στο μωρό σας.
Μια χορτοφάγος vegetarian ή vegan μητέρα δεν χρειάζεται να λάβει οποιαδήποτε ειδικές διαιτητικές προφυλάξεις εφόσον ακολουθεί μια δίαιτα με επαρκείς ποσότητες βιταμίνης Β12, ασβεστίου και ψευδάργυρου. Αυτό είναι κάτι που η μαμά πρέπει να κάνει για τον εαυτό της, ακόμα κι αν δεν είναι θηλάζουσα.
Αν δεν τρώει το κρέας, αλλά τρέφεται με άλλου είδους πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης (αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα & ψάρια) (ovo-lacto-vegetarian) θα παίρνει συνήθως αρκετή βιταμίνη Β12.
Προσοχή χρειάζεται στις μητέρες vegan που δεν καταναλώνουν καθόλου ζωική πρωτεΐνη ή παράγωγά της. Τότε θα πρέπει λαμβάνει συμπληρώματα βιταμίνης Β12, ψευδαργύρου και ασβεστίου.
Οι έγκυες και οι θηλάζουσες μητέρες δεν χρειάζονται περισσότερο ασβέστιο από ότι συνήθως απαιτείται για την ηλικία τους.
Η νηστεία είναι μια πλήρης και ισορροπημένη διατροφή αν κανείς μπορεί να μη χάσει το μέτρο στην κατανάλωση. Παρατηρείται ότι άτομα που κάνουν νηστεία για πρώτη φορά να μην καταναλώνουν όλες τις διαθέσιμες ομάδες τροφίμων, να υπερκαταναλώνουν υδατάνθρακες και λίπος. Κάτι τέτοιο είναι αποτρεπτικό. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών θα αποφέρει πλήρη ισορροπία. Σίγουρα πριν αποφασίσει κάποιος να νηστέψει θα πρέπει να συμβουλευτεί το γυναικολόγο ή τον οικογενειακό γιατρό.
Εάν ο γιατρός σας κρίνει απαραίτητη τη λήψη συμπληρωμάτων, προτιμήστε τα ίδια σκευάσματα που λαμβάνατε στην διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Καθόλου απίθανο κατά την περίοδο θηλασμού να χρειαστεί να ακολουθηθεί κάποια φαρμακευτική αγωγή. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα πρέπει να σταματήσει ο θηλασμός.
Συμβουλευτείτε κάποιον επαγγελματία υγείας που για σχετικές πληροφορίες μπορεί να ανατρέξει στις παρακάτω ιστοσελίδες:
Η ακτινογραφία/μαστογραφία και το σύνολο των απεικονιστικών τεχνικών, που δεν απαιτούν τη χορήγηση σκιαγραφικής ουσίας, μπορούν να πραγματοποιηθούν στη διάρκεια του θηλασμού. Σε περίπτωση χορήγησης σκιαγραφικής ή άλλης ουσίας χρειάζονται οδηγίες από τον επαγγελματία υγείας ως προς την διαχείριση του θηλασμού.
Όχι, όμως μπορεί να αλλάξει η γεύση του ή η υφή του -λόγω των ορμονών. Πιθανότατα να παρατηρήσετε παροδική άρνηση του μαστού από το βρέφος. Μην ανησυχήσετε!
Δεν είναι απαραίτητο. Σε περίπτωση που τον χρειάζεστε επιλέξτε ένα μαλακό στηθόδεσμο χωρίς μπανέλες και προσθήκες, που δεν πιέζουν το μαστό. Ακατάλληλος στηθόδεσμος μπορεί να οδηγήσει λόγω πίεσης σε απόφραξη γαλακτοφόρου πόρου, τοπική διόγκωση και πόνο.
Ο θηλασμός κατά τη διάρκεια μιας ομαλής εγκυμοσύνης δεν αυξάνει την πιθανότητα να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες στη μητέρα ή στο νεογέννητο.
Ο πυρετός δεν αποτελεί αντένδειξη για θηλασμό, αν δεν προέρχεται από κάποιο πρόβλημα στο μαστό. Παρόλα αυτά συμβουλευτείτε επαγγελματία υγείας τόσο για την ανακούφιση των συμπτωμάτων όσο και για τη λήψη κάποιου σκευάσματος. Σωστή υγιεινή των χεριών και των βοηθημάτων θηλασμού είναι απαραίτητη.
Επιτρέψτε στο σώμα σας να προσαρμοστεί στις ανάγκες του νέου σας ρόλου. Όταν νιώσετε έτοιμη και ξεκούραστη μπορείτε να επιστρέψετε στο είδος γυμναστικής που ακολουθούσατε πριν την κύηση ή και κατά την κύηση.
Η Μέθοδος Αμηνόρροιας Γαλουχίας, Lactation Amenorrhea Method (LAM) είναι φυσική αντισυλληπτική μέθοδος. Η αμηνόρροια του θηλασμού μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις μητέρες που θηλάζουν αποκλειστικά, για να περιορίσουν τον αριθμό των κυήσεων, ως μέθοδος οικογενειακού προγραμματισμού.
Για να επιτευχθεί αμηνόρροια κατά την γαλουχία είναι απαραίτητα τα παρακάτω:
Η αντισυλληπτική μέθοδος του θηλασμού στηρίζεται στην τήρηση τριών προϋποθέσεων συγχρόνως:
– Η μητέρα να εξακολουθεί να είναι αμηνορροϊκή (χωρίς έμμηνο ρήση)
– Η διαδικασία του θηλασμού πρέπει να είναι πλήρης (όλη τη διάρκεια του 24ωρου), χωρίς συμπληρωματικές τροφές.
– Η ηλικία του νεογνού πρέπει να είναι μικρότερη από 6 μήνες.
Ο μητρικός θηλασμός να είναι η αποκλειστική τροφή του βρέφους για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του. Πρέπει να συνεχίζεται και μετά την εισαγωγή στερεών τροφών στο καθημερινό διαιτολόγιο, μέχρι την ηλικία των 12μηνών και μπορεί να συνεχισθεί για όσο διάστημα το επιθυμούν η μητέρα και το παιδί.
Σε ένα τελειόμηνο νεογνό όταν ο θηλασμός ακολουθήσει μια ομαλή πορεία εδραίωσης δε χρειάζεται απαραιτήτως άντληση με θήλαστρο. Καταστάσεις στις οποίες θα μπορούσε να χρειαστεί άντληση με θήλαστρο είναι οι εξής:
– Σε καταστάσεις αποχωρισμού μητέρας βρέφους π.χ. όταν το νεογνό είναι στην Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ), ή όταν η μαμά χρειάζεται νοσηλεία.
– Όταν η παραγωγή του μητρικού γάλακτος είναι μειωμένη για διάφορους λόγους και επιδιώκουμε την αύξησή της.
– Σε περίπτωση που η χορήγηση γάλακτος κρίνεται ακατάλληλη (π.χ. η μητέρα λαμβάνει φάρμακα μη συμβατά με το θηλασμό) μπορεί να γίνουν αντλήσεις με σκοπό τη διατήρηση της γαλουχίας.
– Σε περίπτωση επιστροφής της μητέρας στην εργασία της, ώστε να κάνει ατομική τράπεζα γάλακτος.
Α) Προετοιμασία του στήθους για άμελξη ή άντληση.
Πριν την άμελξη – άντληση, πλένετε καλά τα χέρια με σαπούνι και νερό.
Η άμελξη του γάλακτος μπορεί να επιτευχθεί με το χέρι ή με μια αντλία (κατά προτίμηση ηλεκτρική).
Αν πρέπει να βγάζετε το γάλα με τα χέρια, κάντε αρκετές φορές μαλάξεις (μασάζ) στο στήθος σας, από τη βάση του προς την κορυφή, βοηθώντας έτσι την προώθηση του, (στη σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή). Αυτό πρέπει να γίνει αρκετές φορές σε κάθε μαστό, χωρίς να ταλαιπωρείται το στήθος.
Στη συνέχεια, σχηματίστε ένα μισοφέγγαρο με τον δείκτη και τον αντίχειρά και ακουμπήστε τα πάνω στη σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή, τη θηλαία άλω. Πιέστε με τα δάκτυλα τη θηλαία άλω πρώτα προς τα πίσω και ύστερα συμπιέστε τα, σαν να θέλετε να συναντηθούν (δείκτης και αντίχειρας).
Δεν χρειάζεται να απορρίψουμε τις πρώτες λίγες σταγόνες στην έναρξη της άμελξης του γάλακτος. Το στήθος ή οι θηλές δε χρειάζεται να πλένονται με σαπούνι πριν από την άντληση (αρκεί το καθημερινό μπάνιο).
Αν η συλλογή γίνει με θήλαστρο , αφού συναρμολογήσετε το θήλαστρο, τοποθετείτε τη χοάνη πάνω στο στήθος, ώστε η θηλή να βρίσκεται στο κέντρο του στομίου.
Β) Αποθήκευση του μητρικού γάλακτος:
Θα χρειαστούμε τα εξής:
Δοχεία για την αποθήκευση του μητρικού γάλακτος από πολυπροπυλένιο (bisphenol Α free) ή τα σακουλάκια πολυπροπυλενίου, τα οποία πρέπει να σφραγίζονται καλά, και να αποθηκεύονται σε μια περιοχή όπου αποφεύγεται η φθορά τους.
Τα δοχεία για την αποθήκευση του μητρικού γάλακτος πλένονται και αποστειρώνονται μέχρι τον 4ο μήνα περίπου και στη συνέχεια μπορούν να πλυθούν με ζεστό νερό και σαπούνι και να ξεπλένονται καλά με εναλλαγή ζεστού – κρύου νερού ή να πλένονται στο πλυντήριο πιάτων. Εάν το σαπούνι δεν είναι διαθέσιμο, τότε βραστό νερό είναι προτιμότερο. Κατά την αποθήκευση γάλακτος καλό είναι να μη γεμίζει το δοχείο – σακουλάκι μέχρι επάνω.Η ποσότητα γάλακτος που συλλέγεται μπορεί να ποικίλει.
Αυτοκόλλητη ετικέτα ή ανεξίτηλο μαρκαδόρο για να γραφτεί η ημερομηνία και ώρα συλλογής.
Ψυγείο με κατάψυξη για τη διατήρησή του. Ενδεικτικά το γάλα μπορεί να αποθηκευτεί:
i. Στο ψυγείο σε θερμοκρασία 4 ⁰C έως 48 -72 ώρες.
ii. Στην κατάψυξη -18 ⁰C έως 1 μήνα
iii. Σε καταψύκτη -20 ⁰C έως 3-6 μήνες
Στην Ελλάδα λειτουργεί στο Γ. Ν. Μαιευτήριο «ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ». Η χρήση της τράπεζας είναι αποκλειστικά για τα νοσηλευόμενα στη ΜΕΝΝ του συγκεκριμένου νοσοκομείου. Είναι ευπρόσδεκτες οι προσφορές γάλακτος για τα πρόωρα και βαρέως πάσχοντα μωρά.
Επικοινωνία:
Tηλ. και Fax. 2106462782
E-mail: breastfeeding-dept@hospital-elena.gr
Σε περίπτωση νοσηλείας θα πρέπει να καθοδηγηθεί η μητέρα από τον γιατρό της για το χρόνο νοσηλείας, την θεραπεία που θα ακολουθήσει και το είδος αυτής. Με βάση τα προηγούμενα θα κριθεί και η συνέχιση ή όχι του θηλασμού.
Το μητρικό γάλα για τα πρόωρα είναι «φάρμακο» που σώζει ζωές και πρέπει οπωσδήποτε να είναι η πρώτη τροφή που εκείνο θα λάβει. Η μητέρα θα λάβει οδηγίες άντλησης, αποθήκευσης και μεταφοράς του μητρικού γάλακτος. Θα ενθαρρυνθεί να ξεκινήσει αντλήσεις μέσα στις πρώτες 6 ώρες από τον τοκετό, κάνοντας ακολούθως τουλάχιστον 8 αντλήσεις το 24ωρο με μιας καλής ποιότητας νοσοκομειακό θήλαστρο. Επίσης, πρέπει να της παρέχεται ειδικός χώρος στη ΜΕΝΝ για να κάνει τις αντλήσεις και να έρχεται συχνά σε επαφή δέρμα με δέρμα με το βρέφος (όπου και όποτε είναι δυνατόν).
Λίγες ημέρες νωρίτερα από την επιστροφή στην εργασία σας, θα πρέπει να αρχίσετε σταδιακά και χωρίς άγχος να αντλείτε γάλα μετά τον θηλασμό/παράλληλα με τον θηλασμό ή περίπου την ώρα σίτισης του παιδιού με στερεές τροφές. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχει αντλημένο γάλα στο ψυγείο ή την κατάψυξη (βλ. συντήρηση μητρικού γάλακτος) για τις ανάγκες του παιδιού, ενώ απουσιάζετε.
Καλό θα ήταν να αφιερώνετε λίγο χρόνο για άντληση και ενώ είστε στον εργασιακό σας χώρο. Έτσι αφενός θα αποφορτίσετε το στήθος σας που είναι πιθανό να βαρύνει αρκετά με την παράλειψη των γευμάτων, αλλά και θα αναπληρώσετε το γεύμα που καταναλώθηκε από το βρέφος από την τράπεζα την ώρα που λείπατε.
Χρήσιμα τηλέφωνα και διευθύνσεις:
ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Κεντρικός Τομέας Αθηνών
- Γενικό Περιφερειακό Νοσοκομείο – Μαιευτήριο “ΈΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ”, Τράπεζα Μητρικού Γάλακτος: 210-6462782 και 210-6402360
- Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο “ΑΡΕΤΑΙΕΙΟΝ”, Νεογνολογική Κλινική: 210-7286225
- Κέντρο Υγείας Πλατείας Αττικής: 210-8328333
- Κέντρο Υγείας Κεραμεικoύ: 210-3463749
- Κέντρο Υγείας Βύρωνα (Παράρτημα ΙΚΑ): 210-7608051
- Κέντρο Υγείας Λεωφόρου Αλεξάνδρας: 210-6479718
- Κέντρο Υγείας Πατησίων: 210-8692079/081
- Ιατροκοινωνικό Κέντρο Πλατείας Αμερικής: 210-8649208
- Κέντρο Υγείας Ηλιούπολης, Συμβουλευτικός Σταθμός Προστασίας Μάνας-Παιδιού και Εφήβου: 210-9978822
- Κέντρο Υγείας Νέας Φιλαδέλφειας: 210-2595619
- Ιδιωτική Μαιευτική/Γυναικολογική ΛΗΤΩ: 210-6902200/299 και 210-6902300/399
Βόρειος Τομέας Αθηνών
- Ιδιωτική Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική ΙΑΣΩ: 210-6184000
- Ιδιωτική Μαιευτική/Γυναικολογική ΜΗΤΕΡΑ: 210-6869000
- Κέντρο Υγείας Αγίας Παρασκευής: 210-6016911
- Κοινότητα Άνοιξης, Πολυϊατρεία Εθελοντών: 210-6217830
- Κέντρο Υγείας Αμαρουσίου – Σταθμός Προστασίας Μάνας και Παιδιού: 210-6200322
- Κέντρο Υγείας Μεταμόρφωσης: 210-2810108
- Κέντρο Υγείας Νέας Ιωνίας, Σταθμός Προστασίας Μάνας και Παιδιού: 210-2775171
- Κέντρο Υγείας Χαλανδρίου: 210-6840027
Δυτικός Τομέας Αθηνών
- Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο “ΑΤΤΙΚΟΝ”, Εξωτερικά Ιατρεία: 210-5831292
- Κέντρο Υγείας Αγίων Αναργύρων: 2102649432/425/427
- Δημοτικά Ιατρεία Αιγάλεω: 210-5319740
- Δήμος Ιλίου: 210-2639380
- Κέντρο Υγείας Περιστερίου, Σταθμός Προστασίας Μάνας και Παιδιού: 210-5705684
- Κέντρο Υγείας Πετρούπολης: 210-5011034
Νότιος Τομέας Αθηνών
- Ιδιωτική Μαιευτική/Γυναικολογική ΡΕΑ: 210-9495000
- Τοπική Μονάδα Υγείας Αγίου Δημητρίου: 210-9758491
Ανατολική Αττική
- Κέντρο Υγείας Μαρκόπουλου: 22993-20532/33
Δυτική Αττική
- Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας “ΘΡΙΑΣΙΟ”, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 213-2028246
Πειραιάς
- Γενικό Περιφερειακό Νοσοκομείο Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 210-4592801
- Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 213-2077310 και Τμήμα Οικογενειακού Προγραμματισμού: 213-2077418
- Κέντρο Υγείας Αγίας Σοφίας Πειραιά: 210-4208055
- Κέντρο Υγείας Καμινίων: 210-4201870/864
- Σταθμός Προστασίας Μάνας, Παιδιού και Εφήβου Περάματος : 210-4414500
Νήσοι
- Γενικό Νοσοκομείο Κυθήρων- Κέντρο Υγείας Κυθήρων: 2736-320030
ΝΟΜΟΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Αγρινίου, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 26413-61459
ΝΟΜΟΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Ναυπλίου, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 27523-61151
ΝΟΜΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
- Γενικό Παναρκαδικό Νοσοκομείο Τρίπολης
“Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ”, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 27136-01879
ΝΟΜΟΣ ΑΡΤΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Άρτας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 26813-61166
ΝΟΜΟΣ ΑΧΑΪΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 261-3601164
- Κέντρο Υγείας Πατρών Βόρειου Τομέα (πρώην ΠΕΔΥ): 2610-466206
- Κέντρο Υγείας Αιγίου: 26910-28504
ΝΟΜΟΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Λιβαδειάς, Μαιευτική/
- Γυναικολογική Κλινική: 22610-84253
- Γενικό Νοσοκομείο Θήβας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22623-50159
ΝΟΜΟΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
- Γενικό Νοσοκομείο Γρεβενών, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 24623-50356
ΝΟΜΟΣ ΔΡΑΜΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Δράμας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 25213-50403
ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
- Γενικό Νοσοκομείο Κέντρο Υγείας Κω, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 22420-54259
- Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22420-54259
ΝΟΜΟΣ ΕΒΡΟΥ
- Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 25513-51380
ΝΟΜΟΣ ΕΥΒΟΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22213-50139
- Κέντρο Υγείας Χαλκίδας, 22210-66187
ΝΟΜΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Καρπενησίου, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 22373-50235
ΝΟΜΟΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
- Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 26953-60713
ΝΟΜΟΣ ΗΛΕΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Πύργου, Μαιευτική/
Γυναικολογική Κλινική: 26210-82453
ΝΟΜΟΣ ΗΜΑΘΙΑΣ
- Κέντρο Υγείας Νάουσας: 23320-22283
- Κέντρο Υγείας Βέροιας: 23310-24661
ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου «ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ», Μαιευτική/Γυναικολογική: 2313-323390/3371
- Κέντρο Υγείας Αρκαλοχωρίου: 2891-340234
- Κέντρο Υγείας Ηρακλείου Κρήτης: 2810-719287/88
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Φιλιατών: 2664-360222
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 2313-323390/3371
- Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 23133-12132 & 23133-12121
- Δημοτικά Ιατρεία Δήμου Θεσσαλονίκης: 2313-318643/644
- Κέντρο Υγείας Νεάπολης Θεσσαλονίκης, Σταθμός Προστασίας Μάνας-Παιδιού και Εφήβου: 2310-527616
- Κέντρο Υγείας 25ης Μαρτίου: 2311-223201
- Κέντρο Υγείας Ευόσμου: 2310-387772/3
- Κέντρο Υγείας Τούμπας: 2310-952386
- Κέντρο Υγείας Χαλάστρας: 2313-313749
- Τοπικό Ιατρείο Αμπελοκήπων: 2310 -733214
- Μαιευτική Γυναικολογική Χειρουργική Κλινική «ΓΕΝΕΣΙΣ»: 2310-984559 & 2310-984515
ΝΟΜΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
- Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων “ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ”, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 26510-80554 / 80556
- Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 26510-99604
- Κέντρο Υγείας Ιωαννίνων, Σταθμός Προστασίας Μάνας-Παιδιού και Εφήβου: 26510-33101
ΝΟΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 2513501126
- Κέντρο Υγείας Ελευθερούπολης: 25923-50150/147
- Κέντρο Υγείας Καβάλας, Σταθμός Προστασίας Μάνας-Παιδιού και Εφήβου: 2510-834726
ΝΟΜΟΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
- Κέντρος Υγείας Σοφάδων: 24433-53426
ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Καστοριάς, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 24673-50751
ΝΟΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 26613-60426
- Ιατροκοινωνικό Κέντρο Κέρκυρας:26610-22863
ΝΟΜΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλληνίας, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 26713-61226
ΝΟΜΟΣ ΚΙΛΚΙΣ
- Κέντρο Υγείας Κιλκίς: 23410-77238
ΝΟΜΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ
- Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Πτολεμαΐδας «ΜΠΟΔΟΣΑΚΕΙΟ», Γραφείο Ψυχοπροφυλακτικής: 24633-51323
- Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Κοζάνης «ΜΑΜΑΤΣΕΙΟ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 2461-352690
- Κέντρο Υγείας Άργους Ορεστικού: 2467-351027
ΝΟΜΟΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
- Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 27413-61271
- Κέντρο Υγείας Κορίνθου: 27410-85768 και 27410-20394
ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ
- Γενικό Νοσοκομείο Σύρου, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22813-60624
- Κέντρο Υγείας Μυκόνου: 22893-60028
- Γενικό Νοσοκομείο Θήρας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22860-35332
- Κέντρο Υγείας Άνδρου, 22823-60001
- Γενικό Νοσοκομείο-Κέντρο Υγείας Νάξου, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22853-60658
ΝΟΜΟΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Λακωνίας- Νοσηλευτική Μονάδα Σπάρτης, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 27310-93324
ΝΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ
- Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας, Μαιευτική Κλινική: 2413-501220
- Κέντρο Υγείας Ελασσόνας: 2493-350034
ΝΟΜΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ
- Γενικό Νοσοκομείο Αγίου Νικολάου, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 28413-43228
ΝΟΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Λευκάδας, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 26453-60226
ΝΟΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ
- Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 22513-51677
- Κέντρο Υγείας Μυτιλήνης: 22510-44133
ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Βόλου, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 2421-351371, Τμήμα Οικογενειακού Προγραμματισμού: 2421-352173
- Κέντρο Υγείας Αλμυρού: 2422-350033
ΝΟΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας, Γραφείο Μητρικού Θηλασμού: 27210-46338, Μαιευτική Κλινική: 27210-46336
ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Έδεσσας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 23813-50128
- Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 2382-350261/260
ΝΟΜΟΣ ΠΙΕΡΙΑΣ
- Κέντρο Υγείας Λιτόχωρου: 2352-350008
- Κέντρο Υγείας Κατερίνης, Σταθμός Προστασίας Μάνας-Παιδιού και Εφήβου: 23510-35911
ΝΟΜΟΣ ΠΡΕΒΕΖΗΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας, Μαιευτική/
Γυναικολογική Κλινική: 26823-61282
ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Ρεθύμνης, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 28310-87165
ΝΟΜΟΣ ΡΟΔΟΠΗΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 2531-351256
ΝΟΜΟΣ ΣΑΜΟΥ
- Γενικό Νοσοκομείο Σάμου, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22730-83241
ΝΟΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ
- Γενικό Νοσοκομείο Σερρών, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 23210-94500
- Κέντρο Υγείας Σερρών, 23210-65493
ΝΟΜΟΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
- Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 24313-50415
- Κέντρο Υγείας Τρικάλων, 24310-46643
ΝΟΜΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας, Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 22313-56187
ΝΟΜΟΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
- Κέντρο Υγείας Αμύνταιου: 2386-350000
ΝΟΜΟΣ ΦΩΚΙΔΑΣ
- Γενικό Νοσοκομείο Άμφισσας, Μαιευτική/ Γυναικολογική Κλινική: 22653-50200
ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
- Κέντρο Υγείας Αγίου Νικολάου Χαλκιδικής: 2375-350014
ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ
- Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Χανίων «ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ», Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική: 28210-22712
- Κέντρο Υγείας Χανίων: 22710-44468
ΝΟΜΟΣ ΧΙΟΥ
- Κέντρο Υγείας Χίου, Σταθμός Προστασίας Μάνας-Παιδιού και Εφήβου: 22710-44468
ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
- Αλκυόνη: Εθνική Πρωτοβουλία Προαγωγής του Μητρικού Θηλασμού τηλ. 105 25, www.epilegothilasmo.gr
- Σύλλογος Επιστημόνων Μαιών – Μαιευτών Αθήνας: τηλ. 210-6429675, www.semma.gr
- Δίκτυο Δράσης για τη Βρεφική και Παιδική Διατροφή (IBFAN GREECE): www.ibfan.gr
- Σύλλογος «Οι Φίλοι του Μητρικού Θηλασμού: www.filoithilasmou.wixsite.com
- Σύλλογος Πιστοποιημένων Συμβούλων Γαλουχίας IBCLC «Γαλαξίας», info@galaxiasibclc.gr
- Φαρμακεία Φιλικά προς το Θηλασμό: www.f-thilasmos.gr
- Σύνδεσμος Θηλασμού Ελλάδος La Leche League Greece: www.lllgreece.org
- “Φαιναρέτη”, Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία: τηλ. 210-9319054, www.fainareti.gr
Μοιραστείτε τη σελίδα μέσω:
