7
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Το μητρικό γάλα είναι αδιαμφισβήτητα η ιδανική φυσική τροφή για τα μωρά, μια που είναι φτιαγμένο για να
ανταποκριθεί στις ανάγκες του ανθρώπου.
Παρέχει όλες τις βιταμίνες, πρωτεΐνες, λίπη, υδατάνθρακες, ιχνοστοιχεία και άλατα που χρειάζονται τα βρέ-
φη, ενώ παράλληλα ενισχύει το ανοσοποιητικό τους σύστημα και τη νευροαναπτυξιακή τους εξέλιξη. Η σύ-
σταση του μητρικού γάλακτος αλλάζει συνεχώς κατά τη διάρκεια της ημέρας και μέσα στους επόμενους μή-
νες, για την καλύτερη προσαρμογή στις ανάγκες του μωρού.
Ο αποκλειστικός θηλασμός συστήνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως ο ιδανικός και απαραίτητος
τρόπος σίτισης για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής.
Ο θηλασμός είναι μια φυσική ικανότητα.
Τις τελευταίες δεκαετίες μια πληθώρα, κυρίως κοινωνικοοικονομικών αιτίων, οδήγησε τις μητέρες στην
επιλογή υποκαταστάτων μητρικού γάλακτος.
Έτσι, για περίπου τέσσερις γενιές έχει χαθεί η εμπειρία του θηλασμού ως βίωμα και ως κοινωνική εμπειρία.
Αποτέλεσμα αυτού είναι, οι μητέρες αδύναμες, μόνες στις σύγχρονες κοινωνίες, χωρίς εμπειρία και γνώση,
χωρίς υποστήριξη από τις μητέρες τους, να προσπαθούν να ξαναχτίσουν τη φυσική ικανότητα του θηλασμού.
Στις μέρες μας λοιπόν, η φύση έγινε τεχνική και στην καλύτερη περίπτωση τέχνη.
Σε αυτή την διαδρομή, σημαντικός είναι ο ρόλος του επαγγελματία υγείας που πρέπει από όποια θέση βρί-
σκεται να υποστηρίξει την μητέρα και να απορροφήσει το άγχος της. Γιατροί, μαίες/-τες και όλη η ομάδα υγεί-
ας, πρέπει να μπορούν να βοηθήσουν την μητέρα και την οικογένεια στην διαδικασία του θηλασμού που συ-
χνά είναι δύσκολη μέχρι να εδραιωθεί, αλλά και να απαντήσουν σε ερωτήσεις που αφορούν στον απογαλα-
κτισμό, την διάρκεια του θηλασμού, την επιστροφή στη δουλειά.
Η έλλειψη κουλτούρας θηλασμού αποτυπώνεται στην αμηχανία ακόμη και των επαγγελματιών υγείας μπρο-
στά στα προβλήματα και τις δυσκολίες που αφορούν τον μητρικό θηλασμό.
Η ανάγκη για την υποστήριξη του επαγγελματία υγείας καταγράφεται στην «Εθνική μελέτη καταγραφής των
ποσοστών και των προσδιοριστικών παραγόντων του μητρικού θηλασμού», που κατέδειξε ιδιαίτερα χαμη-
λά ποσοστά αποκλειστικού μητρικού θηλασμού, με κατακόρυφη πτώση την πρώτη εβδομάδα και μέχρι την
εδραίωση. Παρά το υψηλό ποσοστό πρόθεσης για θηλασμό, που φτάνει στο 89%, τα ποσοστά αποκλειστικού
μητρικού θηλασμού τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννηση είναι 41% και πέφτουν στο 21% τον πρώτο, 11%
τον τρίτο και 0,9% τον έκτο μήνα.
Αυτή η έκδοση έγινε στο πλαίσιο του έργου ‘’ΑΛΚΥΟΝΗ: Εθνικό Πρόγραμμα Προαγωγής του Μητρικού Θη-
λασμού’’ το οποίο υλοποιείται από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προ-
γράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» (ΕΠ. ΑΝ.Α.Δ.) 2007-2013 και συγχρηματοδοτείται από το
Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) και από Εθνικούς Πόρους.
Στόχος της είναι να δώσει βασικές γνώσεις και δεξιότητες στους επαγγελματίες υγείας για την υποστήριξη
του μητρικού θηλασμού, όπως η σύγχρονη βιβλιογραφία αποτυπώνει.
Από την θέση της Υπεύθυνης έργου θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλη την συγγραφική ομάδα αλλά και
την ομάδα έργου για την άριστη συνεργασία, το ομαδικό πνεύμα, την εργατικότητα, την γνώση, την μεθοδι-
κότητα και την αποτελεσματικότητα που επέδειξαν.
Ιδιαίτερα οφείλω να ευχαριστήσω την υπεύθυνη επικοινωνίας κα Μαρία Μπριάνα για τη διαρκή υποστήρι-
ξη, το ενδιαφέρον, την προθυμία, την υπευθυνότητα και την εργατικότητά της, που έκαναν δυνατή την ολο-
κλήρωση αυτού του έργου.
Ιωάννα Αντωνιάδου-Κουμάτου
Αναπτυξιακή Παιδίατρος
Διευθύντρια Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής
Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Επιστημονική Υπεύθυνη του Έργου
