1
2
3
4
5
6
7
8
9 10
cc
Patrick J. Lynch, 2006
Εικόνα 2: Ανατομικές δομές του μαστού
(
1.
Μεσοπλεύριοι μύες
2.
Μείζων Θωρακικός Μυς
3.
Αιμοφόρα Αγγεία
4.
Λόβιο
5.
Γαλακτοφόρος πόρος
6.
Θηλή
7.
Θηλαία άλως
8.
Εκφορητικός Πόρος
9.
Υποδόριο Λίπος
10.
Δέρμα
)
Το στρώμα
Συνδετικός ιστός
Μακρόστενες ίνες που λέγονται ανελκτήρες ή κρεμαστήρες σύν-
δεσμοι ή σύνδεσμοι του Cooper διαπερνούν όλο τον μαστό. Οι δι-
εισδυτικές αυτές δεσμίδες συνδετικού ιστού είναι ανελαστικές και
υποστηρίζουν τον μαστό.
Λιπώδης ιστός
Το περιμαστικό λίπος είναι αυτό που δίνει τον όγκο και το σχή-
μα του μαστού. Τα κύτταρα του λίπους βρίσκονται κατά το μεγα-
λύτερο μέρος τους μεταξύ των λοβίων και των αγωγών του γά-
λακτος, κάτω από το δέρμα. Το λίπος είναι άφθονο στην πρόσθια
επιφάνεια και λιγότερο κάτω από την θηλή και τη θηλαία άλω.
Αιμοφόρα αγγεία
Ο μαστός είναι άμεσα συνδεδεμένος με το θωρακικό τοίχωμα
και το άνω άκρο του σώματος. Η αρτηριακή τροφοδοσία του μα-
στού προέρχεται κατά 60 % από τη μασχαλιαία αρτηρία και κατά
30 % από την κατώτερη θωρακική αρτηρία. Δευτερευόντως, στην
αγγείωση του μαστού συμβάλλουν και άλλοι κλάδοι αρτηριών,
όπως των ακροµυοθωρακικών, των υποπλάτιων και θωρακο-
ραχιαίων αρτηριών.
Οι φλέβες που παροχετεύουν τον μαστό συνοδεύουν τις αντί-
στοιχες αρτηρίες και εκβάλλουν στη μασχαλιαία, την έσω θωρα-
κική και τις μεσοπλεύριες φλέβες.
Λεμφαγγεία
Το λεμφαγγειακό δίκτυο του μαστού είναι πλούσιο και αποχετεύει
τη λέμφο προς δύο κατευθύνσεις, προς τους μασχαλιαίους και
προς τους λεμφαδένες της έσω μαστικής αρτηρίας.
Η λεμφική αποχέτευση γίνεται κατά το 75 % περίπου με λεμ-
φαγγεία που αποχετεύουν στους μασχαλιαίους λεμφαδένες. Η
υπόλοιπη αποχέτευση γίνεται στο μεγαλύτερο μέρος της στους
παραστερνικούς λεμφαδένες, που εντοπίζονται στο βάθος του
πρόσθιου θωρακικού τοιχώματος και σχετίζονται με την έσω μα-
στική αρτηρία. Ένα μέρος αυτής γίνεται με λεμφαγγεία, τα οποία
συνοδεύουν τους πλάγιους κλάδους των οπίσθιων μεσοπλεύρι-
ων αρτηριών και συνδέονται με τους μεσοπλεύριους λεμφαδέ-
νες, που εντοπίζονται κοντά στις κεφαλές και τους αυχένες των
πλευρών.
Νεύρα
Η νεύρωση του μαστού προέρχεται από πρόσθιους και πλάγιους
υποδόριους κλάδους του δεύτερου έως έκτου μεσοπλεύριου
νεύρου, το μεσοπλευροβραχιόνιο νεύρο, το θωρακοραχιαίο, το
μακρύ θωρακικό ή νεύρο του Bell και από το αυτόνομο νευρικό
σύστημα.
Η θηλή νευρώνεται από το τέταρτο μεσοπλεύριο νεύρο και
εμφανίζει ιδιαίτερη νευροβρίθεια. Ο κατώτερος κλάδος του τέ-
ταρτου μεσοπλεύριου νεύρου νευρώνει, επίσης, την περιο-
χή πολύ κοντά στην επιφάνεια της θηλαίας άλω και το έξω και
κάτω τεταρτημόριο του μαστού και καταλήγει στην περιοχή της
5ης ώρας του αριστερού μαστού και της 7ης του δεξιού. Η δια-
τομή αυτού του νεύρου έχει σημασία γιατί οδηγεί σε μείωση της
γαλακτοπαραγωγής όπως αναφέρεται στην ενότητα Χειρουργεία
μαστού στο Κεφάλαιο 5.
Η πλούσια αισθητική νεύρωση της θηλής και της άλω είναι
σημαντική για τον θηλασμό καθώς ο ερεθισμός τους από το θη-
λάζον βρέφος οδηγεί σε διέγερση του κεντρικού νευρικού συ-
στήματος και απελευθέρωση ορμονών της γαλουχίας που οδη-
γούν στην εδραίωση και διατήρηση αυτής.
Το δέρμα του μαστού και η θηλή
Το δέρμα του μαστού είναι σχετικά λεπτό. Στο μέσο περίπου της
πρόσθιας επιφάνειας του μαστού βρίσκεται η θηλή, που αποτελεί
κυλινδροειδές ή κωνοειδές έπαρμα του δέρματος, μήκους 10-
12mm. Στην κορυφή της θηλής υπάρχουν 10-15 τρήματα, στα
οποία εκβάλλουν οι εκφορητικοί πόροι.
Η θηλή αποτελείται από 3 τμήματα: το πρόσωπο, το μίσχο, τη
βάση. Περιβάλλεται από μία υποστρόγγυλη και ελαφρά επηρμένη
περιοχή διαμέτρου 1,5-6 εκ, τη θηλαία άλω. Τα τμήματα της θη-
λής και της θηλαίας άλω απεικονίζονται στην εικόνα 3.
Η θέση της θηλής σε σχέση με το πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα
δεν είναι σταθερή, αλλά εξαρτάται από το μέγεθος και το βαθμό
χαλάρωσης του μαστού. Συνήθως βρίσκεται στο ύψος του τέταρ-
του μεσοπλευρίου διαστήματος. Η θηλή και η θηλαία άλως έχουν
καστανέρυθρο χρώμα, λόγω άφθονης μελανίνης.
Στην επιφάνεια της θηλαίας άλω υπάρχουν 10-15 μικρά
επάρματα, οι αδένες του Montgomery, που θεωρούνται τροπο-
ποιημένοι σμηγματογόνοι αδένες. Οι αδένες αυτοί εκκρίνουν μία
ελαιώδη ουσία, η έκκριση της οποίας αυξάνει κατά τη γαλακτο-
φορία και εξυπηρετεί τη λίπανση και την προστασία των θηλών
έναντι του έντονου μηχανικού ερεθισμού που υφίστανται κατά
13
ανατομια του μαστου και του στοματοσ του βρεφουσ
