42
Μητρικός Θηλασμός |
ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει ένδειξη ειδικών διατροφι-
κών συστάσεων χρειάζεται να υπενθυμίσουμε στην μητέρα πως
το μητρικό γάλα είναι η ιδανική τροφή για το νεογέννητό της και
πως μια ισορροπημένη και ποιοτική διατροφή θα διευκολύνει την
παραγωγή του μητρικού γάλακτος και επιπλέον θα διατηρήσει
σωστές διατροφικές συνήθειες για τη ίδια και το μωρό της.
Στη διάρκεια της γαλουχίας οι θηλάζουσες χρειάζεται να πα-
ραμένουν ενυδατωμένες και να καταναλώνουν ανάλογα υγρά με
το αίσθημα της δίψας τους. Το Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλ-
λοντικής και Εργασιακής Ιατρικής συστήνει η ημερήσια κατανά-
λωση υγρών στη διάρκεια της γαλουχίας να ανέρχεται περίπου
στα 13 ποτήρια σε σχέση με τα 9, που καταναλώνει συνήθως μια
μη θηλάζουσα.
Η κατανάλωση καφεΐνης π.χ. καφές, τσάι, πρέπει να περιορί-
ζεται στα 200 mg ημερησίως και ιδανικά να αποφεύγεται.
Ενεργειακές ανάγκες στην
περίοδο του θηλασμού
Mια μητέρα που θηλάζει δεν χρειάζεται να λαμβάνει υπερβολι-
κά πρόσθετες θερμίδες. Ο αριθμός των προσφερόμενων θερμί-
δων γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των κυβικών του γάλακτος
επί 67 που είναι η μέση ενεργειακή πυκνότητα ανά 100/κυβικά.
Για παράδειγμα 780 κυβ. γάλακτος/ημέρα απαιτούν
780*67/100= 522 θερμίδες ημερησίως.
Μέση παραγωγή
Μητρικού γάλακτος
Ενεργειακή
πυκνότητα Μητρικού
Γάλακτος/24ωρο
780ml/ημερησίως
x
67 Kcal/100ml
522 Kcal/ημερησίως
Πίνακας 10
Διατροφικές ανάγκες σε μακρομοριακά
συστατικά και μεταλλικά στοιχεία
Ασβέστιο:
Συνιστάται η κατανάλωση τριών μερίδων γαλακτοκομι-
κών, όπως και στη διάρκεια της κύησης. Αν η μητέρα δεν θέλει να
καταναλώνει γάλα μπορεί να εξασφαλίσει την πρόσληψη ασβε-
στίου με κατανάλωση άλλων γαλακτοκομικών, όπως το γιαούρτι
και όλα τα είδη τυριών (δεν υπάρχουν περιορισμοί όπως στη δι-
άρκεια της εγκυμοσύνης).
Σε αντίθεση με τον συνήθη μύθο ότι το γάλα προάγει την πα-
ραγωγή γάλακτος, εάν η μητέρα έχει αλλεργία στα γαλακτοκο-
μικά ή ακολουθεί χορτοφαγικό διαιτολόγιο μπορεί να αντικατα-
στήσει τα γαλακτοκομικά με άλλα τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο,
όπως μπρόκολο, ταχίνι, βερύκοκα, αμύγδαλα. Επιπλέον, υπάρ-
χουν εμπλουτισμένοι με ασβέστιο χυμοί και δημητριακά.
Εάν η ημερήσια κατανάλωση ασβεστίου δεν είναι 1000mg
ημερησίως συστήνεται η συμπληρωματική χορήγηση ασβεστίου.
Καλό είναι να αποφεύγονται τα συμπληρώματα ασβεστίου που
προέρχονται από θρυμματισμένα κοχύλια γιατί πιθανόν να περι-
έχουν μόλυβδο.
Η απώλεια της οστικής μάζας είναι αναστρέψιμη και αποκαθί-
σταται μετά την επανεμφάνιση της εμμηνορρυσίας και στη διάρ-
κεια του αποθηλασμού.
Βιταμίνες:
Τα επίπεδα των βιταμινών στο μητρικό γάλα εξαρ-
τώνται από την διατροφή της μητέρας, που οφείλει να είναι πλού-
σια σε φρέσκα και αποξηραμένα φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρ-
πούς, ψάρια κτλ.
Συνεπώς,εάνηδιατροφήτηςθηλάζουσαςείναιισορροπημένη
δεν κρίνεται απαραίτητη η χορήγηση συμπληρωμάτων. Αντίθετα,
οι θηλάζουσες που έχουν χαμηλή πρόσληψη θερμίδων ή
έχουν ειδικό διαιτολόγιο με αποκλεισμό τροφών πιθανότατα
να χρειάζονται συμπληρώματα διατροφής κατόπιν ιατρικής
συμβουλής. Συγκεκριμένα, οι μητέρες με αυστηρή χορτοφαγική
διατροφή που δεν καταναλώνουν αυγά, γαλακτοκομικά, ψάρια
και πουλερικά χρειάζονται απαραιτήτως συμπληρώματα Β12.
Η βιταμίνη D διευκολύνει την απορρόφηση του ασβεστίου
και είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του νεογνικού σκελετού,
υποστήριξη που εξασφαλίζεται από την διάρκεια της κύησης
μέσω των μητρικών αποθηκών σε βιταμίνη D. Το μητρικό γάλα
είναι σχετικά φτωχό σε βιταμίνη D. Αυτός είναι ο λόγος που η
Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει τη χορήγηση
σταγόνων βιταμίνης D σε όλα τα θηλάζοντα βρέφη.
Μέταλλα και ιχνοστοιχεία:
Χρειάζεται να σημειωθεί πως τα
επίπεδα καλίου, ψευδαργύρου, φωσφόρου, μαγνησίου, σεληνί-
ου, σιδήρου δεν επηρεάζουν την ποιότητα του μητρικού γάλα-
κτος, οπότε η πρόσληψη συμπληρώματος - όπου χρειάζεται- εί-
ναι προς όφελος της μητέρας. Χαρακτηριστικά, ο σίδηρος εκκρί-
νεται σε πολύ μικρές ποσότητες στο μητρικό γάλα και επομένως
οι μητέρες που θηλάζουν έχουν μικρή ανάγκη για επιπλέον σίδη-
ρο καθώς και φυλλικό οξύ, εκτός αν κρίνεται αναγκαίο λόγω υπο-
κείμενης αναιμίας.
Το ιώδιο περνά στο μητρικό γάλα και είναι απαραίτητο για τη
σωματική και πνευματική ανάπτυξη του βρέφους. Επομένως είναι
απαραίτητη η κατανάλωση ιωδιούχου άλατος (χωρίς υπερβολή
στην ημερήσια κατανάλωση) και τροφών πλούσιων σε ιώδιο. Δι-
αφορετικά, σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής
είναι αναγκαία η πρόσληψη συμπληρώματος ιωδίου.
Να σημειωθεί ότι τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία υπάρχουν
σε όλες τις κατηγορίες τροφών και επομένως μια ισορροπημένη
διατροφή εξασφαλίζει την ικανοποιητική πρόσληψη τους.
Πρωτεΐνες:
Αν και η πρόσληψη πρωτεΐνης από την μητέρα δεν
επηρεάζει τη συγκέντρωση της πρωτεΐνης στο μητρικό γάλα,
εντούτοις συνιστάται η επιπλέον πρόσληψη περίπου 25 γρ. ημε-
ρησίως.
Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα:
Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ω-3
λιπαρών οξέων συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη του βρεφι-
κού εγκεφάλου. Για το λόγο αυτό θεωρείται απαραίτητη ήδη από
την εγκυμοσύνη η κατανάλωση λιπαρών ψαριών –κατά προτίμη-
ση μικρών π.χ. σαρδέλα, γαύρος, ρέγκα για τον περιορισμό της
πρόσληψης βαρέων μετάλλων - και ορισμένων ξηρών καρπών
και σπόρων π.χ. καρύδι, λιναρόσπορος.
Η πρόσληψη συμπληρωμάτων διατροφής μετά τον τοκετό
δεν θεωρειται αναγκαία, εκτός κι αν υπάρχει συγκεκριμένη ια-
τρική ένδειξη.
Επαναφορά του σωματικού βάρους -
Άσκηση και Θηλασμός
Η ήπια άσκηση για 45 λεπτά ημερησίως σε συνδυασμό με τον
περιορισμό των θερμίδων έως 500kcal/ημέρα είναι συμβατή με
τον θηλασμό και μπορεί να βοηθήσει στη σταδιακή απώλεια βά-