51
Δυσκολίες θηλασμού και νοσήματα του μαστού
5.
Renfrew MJ, Lang S, Martin L, Woolridge MW. Feeding schedules
in hospitals for newborn infants. Cochrane Database Syst Rev.
2000;(2):CD000090.
6.
Woolridge MW. Aetiology of sore nipples. Midwifery. 1986
Dec;2(4):172-6.
7.
Jackson DA, Woolridgeb MW, Imonga SM, McLeodc CN, Yutabootra
Y, Wongsawata L, Amatayakula, Bauma JD. The automatic sampling
shield: A device for sampling suckled breast milk. Early Hum
Development. Sep 1987; 15(5): 295–306.
8.
Woolridge MW, Baum JD, Drewett RF. Effect of a traditional and of a
new nipple shield on sucking patterns and milk flow. Early Hum Dev.
1980 Dec; 4(4):357-64.
9.
Tender and sore nipples [Internet] [Τελευταία ενημέρωση: 15 Μαίου
2015]. Διαθέσιμο σε:
-
living/babies-and-toddlers/breastfeeding/problems-breastfeeding/
tender-and-sore-nipples
5.3 Μεταγενέστερα Προβλήματα
Θηλασμού
Απόφραξη γαλακτοφόρου πόρου
Προκαλείται συνήθως από πίεση του μαστού στο συγκεκριμένο
σημείο και προδιαθέτει στην ανάπτυξη παθογόνων οργανισμών
στον μαστό και εμφάνιση μαστίτιδας και αποστήματος.
Οι συνήθεις αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν απόφραξη
του πόρου είναι το ανεπαρκές άδειασμα του μαστού, η χρή-
ση σφιχτού στηθόδεσμου και η πρηνής θέση κατά τον ύπνο.
Απόφραξη πόρου μπορούν να προκαλέσουν, επίσης, έντονες
ασκήσεις του βραχίονα και βαριές εργασίες. Τέλος ο απότομος
απογαλακτισμός, η στάση γάλακτος από την κακή πρόσφυση
μπορεί να οδηγήσουν σε υπερφόρτωση του μαστού και τελικά
απόφραξη πόρου. Η εμφάνιση συμπτωμάτων είναι σταδιακή και
αφορά το ένα από τα δύο στήθη. Τα κύρια
συμπτώματα
είναι:
• Τοπική ερυθρότητα, θερμότητα και πιθανόν πόνος στο
πάσχοντα μαστό.
• Πυρετός μέχρι 38,5 °C.
• Μειωμένη παραγωγή γάλακτος στον πάσχοντα μαστό.
• Το γάλα μπορεί να εμφανιστεί παχύ και κοκκώδες.
• Η ανακούφιση του πάσχοντος μαστού μετά το πέρας του
θηλασμού.
Η
θεραπεία
του φραγμένου πόρου βασίζεται στην καλή δια-
χείριση του θηλασμού. Η σωστή προσκόλληση στον μαστό με το
πηγούνι του βρέφους στραμμένο στο πάσχον σημείο και ο συ-
χνός θηλασμός του προσβεβλημένου μαστού έχουν άμεσα απο-
τελέσματα. Οι εναλλαγές θέσεων θηλασμού βοηθούν στη καλύ-
τερη ροή του γάλακτος.
Η χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων συχνά είναι απαραί-
τητη. Επιπρόσθετα, τοποθέτηση χλιαρής κομπρέσας τοπικά στο
στήθος για λίγα λεπτά, ελαφρές μαλάξεις στο σημείο της διό-
γκωσης αμέσως πριν και κατά τον θηλασμό, ξεκούραση της μη-
τέρας και αποφυγή πιεστικών ρούχων και εσωρούχων μπορεί
να ανακουφίσουν την περιοχή.
Τα συμπτώματα υποχωρούν έπειτα από 24-48 ώρες. Σε
περίπτωση μη ανακούφισης των συμπτωμάτων χρειάζεται πε-
ραιτέρω διερεύνηση.
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.
Bonnie T. Mastitis--Plugged Ducts and Breast Infections. LEAVEN
[Internet]. March-April 1993; 29 (2):19-21. Διαθέσιμο σε:
.
lalecheleague.org/llleaderweb/lv/lvmarapr93p19.html.
2.
Eglash A. Delayed milk ejection reflex and plugged duct: Lecithin
therapy. ABM News and Views. 1998; 4(1): 4.
Μαστίτιδα
Η μαστίτιδα είναι φλεγμονή του μαστού με συχνότητα 9,5 % τους
πρώτους τρεις μήνες της γαλουχίας. Η μαστίτιδα είναι ο πιο συ-
χνός λόγος για πρόωρο αποθηλασμό.
Οι ερεθισμένες θηλές και η εμφάνιση ραγάδων αποτελούν
τη σημαντικότερη εστία εισόδου και αποικισμού του μαστού από
μικρόβια, με συνέπεια την πρόκληση μαστίτιδας. Το πιο συχνό
παθογόνο που προκαλεί μαστίτιδα είναι ο χρυσίζων σταφυλό-
κοκκος και λιγότερο συχνά είναι το κολοβακτηρίδιο και ο στρε-
πτόκοκκος. Τις τελευταίες δεκαετίες αυξάνεται η συχνότητα απο-
μόνωσης ανθεκτικού στη μεθικιλλίνη χρυσίζοντος σταφυλοκόκ-
κου
(
MRSA), πιθανόν λόγω αποικισμού των ερεθισμένων και
πληγωμένων θηλών από ανθεκτικά στελέχη κατά την παραμο-
νή της μητέρας στο νοσοκομείο.
Επίσης, η υπερπαραγωγή γάλακτος ή η μη τακτική απομά-
κρυνσή του από τον μαστό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μα-
στίτιδας λόγω της στάσης του γάλακτος. Επιπρόσθετοι παράγο-
ντες κινδύνου στις θηλάζουσες μητέρες αποτελούν η κούραση,
το στρες, η απόφραξη γαλακτοφόρου πόρου, η υπεραιμία του
μαστού, οι δυσκολίες στην προσκόλληση, οι στενοί στηθόδεσμοι
και προβλήματα υγείας της μητέρας, όπως αναιμία.
Τα
συμπτώματα
της μαστίτιδας είναι:
• Ευαισθησία, θερμότητα, ερυθρότητα και οίδημα της επι-
κείμενης περιοχής, συνήθως με σφηνοειδή κατανομή.
• Πόνος ή αίσθημα καύσου συνεχώς ή κατά τη διάρκεια
του θηλασμού.
• Πυρετός ≥ 38,5 °C.
• Καταβολή, ρίγος, άλγος και συμπτώματα γριπώδους
συνδρομής.
Αντιμετώπιση
Ο θηλασμός τελειόμηνων βρεφών σε περίπτωση μαστίτιδας
δεν αντενδείκνυται. Αντίθετα, η απότομη διακοπή του θηλασμού
αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αποστήματος.
Επειδή η στάση του γάλακτος είναι ο κύριος ένοχος για την
δημιουργία μαστίτιδας, η αντιμετώπιση της μαστίτιδας ξεκινά με
την αποτελεσματική απομάκρυνση γάλακτος με άμελξη του μα-
στού ή θηλασμό. Οι μητέρες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να
θηλάζουν πιο συχνά, ξεκινώντας από τον πάσχοντα μαστό. Εάν
ο πόνος του στήθους δυσκολεύει την μητέρα να θηλάσει προτεί-
νεται άντληση του μαστού με θήλαστρο.
Όπως και στις συστάσεις αντιμετώπισης του αποφραγμένου
πόρου, το πηγούνι του βρέφους βοηθάει να είναι στραμμένο
προς την προσβεβλημένη περιοχή. Το ελαφρύ μασάζ με τα δά-
κτυλα να κινούνται από την ερεθισμένη περιοχή προς την θηλή,
κατά την διάρκεια του θηλασμού μπορεί να βοηθήσουν. Επιπλέ-
ον η τοποθέτηση ζεστής κομπρέσας, πάνω στο στήθος ή το ζε-
στό μπάνιο πριν τον θηλασμό μπορεί να διευκολύνουν τη ροή
του γάλακτος. Τα κρύα επιθέματα μετά τον θηλασμό μειώνουν
τον πόνο και το τοπικό οίδημα που προκαλεί πχ. η μαστίτιδα.
Η φαρμακευτική θεραπεία της μαστίτιδας περιλαμβάνει τη
χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και
αντιβιοτικών. Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπρο-
φαίνη, είναι αποτελεσματικά στη μείωση των συμπτωμάτων
και στον περιορισμό της φλεγμονής. Εάν τα συμπτώματα δεν
