52
Μητρικός Θηλασμός |
ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
βελτιώνονται μέσα σε 12-24 ώρες ή αν η θηλάζουσα έχει έντο-
νη συμπτωματολογία θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα αντιβιοτική
αγωγή. Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται είναι ο συνδυα-
σμός αμοξυκιλλίνης και κλαβουλανικού οξέως και οι κεφαλο-
σπορίνες πρώτης γενιάς. Σε περίπτωση υπερευαισθησίας στην
πενικιλλίνη συνιστάται η κλινδαμυκίνη.
Διαγνωστικές εξετάσεις δεν είναι απαραίτητες, παρά μόνο
στην περίπτωση που η μητέρα έχει ιστορικό αλλεργίας στα συ-
νήθη αντιβιοτικά ή η μαστίτιδα δεν ανταποκρίνεται στην αντιβι-
οτική αγωγή μετά από δύο 24ωρα. Σε περίπτωση υποτροπιά-
ζουσας, άτυπης και σοβαρής μαστίτιδας ή όταν αυτή εμφανίζε-
ται κατά τη διάρκεια νοσηλείας της μητέρας λαμβάνεται δείγμα
μητρικού γάλακτος για καλλιέργεια και αντιβιόγραμμα. Το δείγ-
μα συλλέγεται σε έναν ουροσυλλέκτη μετά από άμελξη με το
χέρι. Μικρή ποσότητα από το γάλα που εκθλίβεται αρχικά απορ-
ρίπτεται, ώστε να μην επιμολυνθεί από τη χλωρίδα του δέρμα-
τος. Καλό είναι να προηγείται καθαρισμός της θηλής. Σε περί-
πτωση που απομονωθεί ο παθογόνος μικροοργανισμός από το
γάλα, η αγωγή τροποποιείται ανάλογα με την ευαισθησία του μι-
κροβίου στα αντιβιοτικά.
Συνήθως, η αντιμικροβιακή αγωγή έχει γρήγορα αποτελέ-
σματα με σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων. Αν η μαστί-
τιδα, όμως, δεν υποχωρήσει μετά τη λήψη των αντιβιοτικών,
χρειάζεται επανεξέταση, προκειμένου να αποκλεισθούν άλλες
καταστάσεις ή επιπλοκές με ανάλογη συμπτωματολογία, όπως
το απόστημα και το φλεγμονώδες ή πορογενές καρκίνωμα.
Η πρόληψη
της μαστίτιδας βασίζεται στη σωστή διαχείριση
του θηλασμού: σωστή τοποθέτηση και προσκόλληση του βρέ-
φους, συχνά ταΐσματα αλλά και εκμάθηση της άμελξης με το
χέρι ή με το θήλαστρο. Η άμεση επισήμανση από την μητέρα τυ-
χόν συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη στάση γάλακτος ή την
απόφραξη γαλακτοφόρου πόρου θα συντελέσει στην έγκαιρη
παρέμβαση για την αποτροπή της μαστίτιδας.
Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση της μα-
στίτιδας προλαμβάνουν τον πρόωρο απογαλακτισμό, την εμφά-
νιση αποστήματος ή τη μετάδοση τυχόν μικροβίου στο βρέφος.
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.
Amir LH; Academy of Breastfeeding Medicine Protocol Committee.
ABM clinical protocol #4: Mastitis, revised March 2014. Breastfeed
Med [Internet]. 2014 Jun;9(5):239-43. Διαθέσιμο σε:
.
bfmed.org/Resources/Protocols.aspx
2.
Fetherston C. Risk factors for lactation mastitis. J Hum Lact. 1998.
Jun;14(2):101-9.
3.
Foxman B, D’Arcy H, Gillespie B, Bobo JK, Schwartz K. Lactation
mastitis: occurrence
Απόστημα
Αν η μαστίτιδα δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μπορεί να
εξελιχθεί σε απόστημα του μαστού. Περίπου 3 % των γυναικών
με μαστίτιδα θα εμφανίσουν απόστημα. Τα αποστήματα εμφανί-
ζονται συχνότερα σε πρωτότοκες μητέρες και σε γυναίκες που
έκαναν απότομο απογαλακτισμό.
Τα μικρόβια που συνήθως απομονώνονται στο γάλα σε
περίπτωση αποστήματος είναι ο
Staphylococcus aureus
και ο
Coagulase-negative Staphylococcus
(CONS). Αυξανόμενη, εί-
ναι και η συχνότητα πολυανθεκτικού χρυσίζοντα σταφυλόκοκ-
κου (MRSA). Ωστόσο, η ανίχνευση του παθογόνου μικροοργανι-
σμού στο γάλα δεν είναι πάντα εφικτή και το αποτελέσματα της
καλλιέργειας δεν είναι πάντα χρήσιμος οδηγός για στοχευμένη
αντιβιοτική αγωγή, καθώς μπορεί να υπάρχει επιμόλυνση του
δείγματος από τη χλωρίδα του δέρματος.
Η διάγνωση του αποστήματος βασίζεται στην κλινική εξέ-
ταση, κατά την οποία ψηλαφάται ευαίσθητο και σκληρό οζίδιο,
με κλυδασμό και υπερκείμενο ερύθημα. Η διάνοιξη και παροχέ-
τευση του αποστήματος είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις απο-
στήματος με διάμετρο > 5 εκ.. Σε περίπτωση μικρότερου απο-
στήματος αρκεί η απλή παρακέντηση υπό υπερηχοτομογραφι-
κή καθοδήγηση, που μπορεί να επαναλαμβάνεται καθημερινά
για 5-7 ημέρες.
Μετά την χειρουργική διάνοιξη, ο θηλασμός από τον πά-
σχοντα μαστό πρέπει να συνεχιστεί, ακόμα και στην περίπτω-
ση ανοιχτής παροχέτευσης, με την προϋπόθεση ότι η στοματική
κοιλότητα του βρέφους δεν έρχεται σε επαφή με το υγρό της
παροχέτευσης. Η χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής είναι αναγκαία
και μετά την διάνοιξη του αποστήματος.
Εικόνα 25: Απόστημα μαστού
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.
BMJ Best Practice. Mastitis and Breast abcess Διαθέσιμο σε: http://
bestpractice.bmj.com/best-practice/monograph/1084/treatment/
step-by-step.html
2.
Bonnie T. Mastitis--Plugged Ducts and Breast Infections. LEAVEN
[Internet]. March-April 1993; 29 (2):19-21. Διαθέσιμο σε:
.
lalecheleague.org/llleaderweb/lv/lvmarapr93p19.html.
3.
Dixon JM. Repeated aspiration of breast abscess in lactating women.
BMJ. Dec 1988; 297(6662): 1517–1518.
4.
Schoenfeld EM, McKay MP. Mastitis and methicillin-resistant
Staphylococcusaureus (MRSA): the calm before the storm? J Emerg
Med. 2010 May;38(4):e31-4.
5.
Wilson-Clay B. Case report of methicillin-resistant Staphylococcus
aureus (MRSA) mastitis with abscess formation in a breastfeeding
woman. J Hum Lact. 2008 Aug;24(3):326-9.
