83
Μητρικός θηλασμός σε ειδικές καταστάσεις και στην προωρότητα
και ανάπτυξή τους. Μακροπρόθεσμα, τα πρόωρα βρέφη μπορεί
να παρουσιάσουν νευροαναπτυξιακές διαταραχές, τόσο λόγω
των επιπλοκών από το ΚΝΣ, όπως εγκεφαλική αιμορραγία, όσο
και από το γεγονός ότι συχνά η παρεντερική και εντερική δια-
τροφή του πρόωρου βρέφους κατά την άμεση περιγεννητική
περίοδο δεν επαρκεί για να καλύψει τις αυξημένες ενεργειακές
ανάγκες του. Η υποθρεψία, επίσης, κατά την κρίσιμη αυτή περί-
οδο της ανάπτυξης μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη κυτταρική
αύξηση και κατά συνέπεια εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων.
Όπως αναφέρθηκε, στόχος της διατροφικής υποστήρι-
ξης στα πρόωρα νεογνά είναι η εξασφάλιση ρυθμού ανάπτυ-
ξης ανάλογη με την ενδομήτρια ανάπτυξη του εμβρύου. Η εν-
δομήτρια αύξηση του βάρους κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμο-
σύνης έχει υπολογιστεί ότι είναι τουλάχιστον 15g/kgr/ηµέρα και
στα τελειόμηνα νεογνά μειώνεται στα 10g/kgr/ημέρα. Η αύξηση
του βάρους θα πρέπει να συνοδεύεται από ικανοποιητική αύξη-
ση μήκους και περιμέτρου κεφαλής, αντίστοιχα με τη διορθωμέ-
νη ηλικία κύησης.
Η χορήγηση παρεντερικής διατροφής για μεγάλο χρονικό
διάστημα αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως ενδονοσοκο-
μειακών λοιμώξεων, μεταβολικών διαταραχών ή χολόστασης.
Αντιθέτως, η πρώιμη έναρξη εντερικής σίτισης και ιδίως όταν
χορηγείται ΜΓ, έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο νεκρω-
τικής εντεροκολίτιδας και ατροφίας των εντερικών λαχνών και
προάγει τον αποικισμό του εντέρου με φυσιολογική εντερική
χλωρίδα. Επίσης, φαίνεται ότι βοηθάει στην ωρίμανση του εντε-
ρικού βλεννογόνου και βελτιώνει την κινητικότητα του εντέρου
και την ανοχή στη σίτιση. Για τους παραπάνω λόγους συστήνεται,
αν η κλινική κατάσταση του νεογνού το επιτρέπει, έναρξη εντε-
ρικής σίτισης από τις πρώτες ημέρες ή και ώρες ζωής με στόχο
την επίτευξη πλήρους σίτισης με γάλα όσο το δυνατό γρηγορό-
τερα και τη διακοπή της παρεντερικής διατροφής.
Τα πλεονεκτήματα της διατροφής με μητρικό
γάλα για τα πρόωρα
Είναι πλέον αποδεκτό ότι το ΜΓ αποτελεί την καλύτερη θρεπτική
πηγή για τα πρόωρα νεογνά. Όπως αναφέρθηκε, τα πρόωρα
νεογνά που σιτίζονται µε ΜΓ έχουν μικρότερη πιθανότητα να
παρουσιάσουν επιπλοκές κατά την περιγεννητική περίοδο και
επιπλέον έχουν καλύτερη νευροανάπτυξη σε σχέση με τα νε-
ογνά που σιτίστηκαν με ειδικά για πρόωρα ΥΜΓ. Επομένως, το
γάλα της μητέρας του πρόωρου παραμένει η πρώτη επιλογή.
Στις περιπτώσεις, όμως, που δεν είναι διαθέσιμο ή δεν επαρκεί,
παρά την υποστήριξη της γαλουχίας, το γάλα δοτριών που φυ-
λάσσεται στις τράπεζες γάλακτος αποτελεί τη δεύτερη καλύτερη
επιλογή. Το γάλα δότριας έχει χαμηλότερη συγκέντρωση θρε-
πτικών συστατικών σε σχέση με το γάλα μητέρας πρόωρου και
λιγότερους βιολογικούς παράγοντες, λόγω της παστερίωσης και
της αποθήκευσής του. Αν δεν υπάρχει η δυνατότητα να δοθεί
γάλα δότριας, χορηγείται ειδικό για πρόωρα βρέφη ΥΜΓ.
Αν και το ΜΓ προώρου είναι υψηλότερης θερμιδικής αξίας,
με μεγαλύτερη συγκέντρωση σε πρωτεΐνες και λίπος σε σχέση
με το ΜΓ από μητέρα τελειόμηνου, συνήθως δεν μπορεί να κα-
λύψει τις ενεργειακές ανάγκες των ΠΧΒΓ προώρων. Έτσι είναι
αναγκαίος ο εμπλουτισμός του με
ειδικούς ενισχυτές (Ηuman
Milk Fortifiers)
σε μορφή σκόνης ή σε υγρή μορφή. Οι ενισχυτές
του ΜΓ περιέχουν πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, ασβέστιο, φώ-
σφορο, μαγνήσιο, ηλεκτρολύτες, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Έχει
βρεθεί ότι τα πρόωρα νεογνά που τρέφονται με εμπλουτισμένο
ΜΓ έχουν μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης ως προς όλες τις σωμα-
τομετρικές παραμέτρους σε σχέση με εκείνα που σιτίζονται μόνο
με ώριμο ΜΓ. Οι ενισχυτές προστίθενται εφόσον η εντερική σίτι-
ση είναι καλά ανεκτή και έχει φτάσει στην ποσότητα περίπου των
100ml/kg βάρος σώματος (ΒΣ) του νεογνού. Η προσθήκη του
ενισχυτή γίνεται λίγο πριν το γάλα δοθεί στο νεογνό. Διακόπτεται
όταν το βρέφος φθάσει να σιτίζεται αποκλειστικά από το στήθος
ή λίγο πριν την έξοδο του νεογνού από τη ΜΕΝΝ.
Να σημειωθεί ότι οι στρατηγικές σίτισης των προώρων
καθορίζονται από τις διατροφικές τους ανάγκες ανάλογα με το
βάρος γέννησης, την ηλικία κύησης, την ημέρα ζωής και την
κλινική κατάσταση του νεογνού.
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙA
1.
Agostoni C, Buonocore G, Carnielli VP, De Curtis M, Darmaun D, Decsi T,
Domellöf M, Embleton ND, Fusch C, Genzel-Boroviczeny O, Goulet O,
Kalhan SC,Kolacek S, Koletzko B, Lapillonne A, Mihatsch W, Moreno L,
Neu J, Poindexter B,Puntis J, Putet G, Rigo J, Riskin A, Salle B, Sauer P,
Shamir R, Szajewska H,Thureen P, Turck D, van Goudoever JB, Ziegler
EE; ESPGHAN Committee on Nutrition.Enteral nutrient supply for
preterm infants: commentary from the European Society of Paediatric
Gastroenterology, Hepatology and Nutrition Committee on Nutrition. J
Pediatr Gastroenterol Nutr. 2010 Jan;50(1):85-91.
2.
American Academy of Pediatrics Committee on Nutrition. Nutritional
needs of low- birth- weight infants. Pediatrics. 1985 May; 75(5):
976–986
3.
Arslanoglu S, Ziegler EE, Moro GE; World Association of Perinatal
Medicine Working Group On Nutrition. Donor human milk in preterm
infant feeding: evidence and recommendations. J Perinat Med.2010
Jul;38(4):347-51.
4.
Baroutis G, Mousiolis A, Mesogitis S, Costalos C, Antsaklis A. Preterm
birth trends in Greece, 1980-2008: a rising concern. Acta Obstet
Gynecol Scand. 2013 May;92(5):575-82.
5.
Bauer J, Werner C, Gerss J. Metabolic rate analysis of healthy preterm
and full-term infants during the first weeks of life. Am J Clin Nutr.
2009 Dec; 90(6):1517-24.
6.
Ben XM. Nutritional management of newborn infants: practical
guidelines. World J Gastroenterol. 2008 Oct 28;14(40):6133-9.
7.
Cooke RJ, Embleton ND. Feeding issues in preterm infants. Arch Dis
Child Fetal Neonatal Ed. 2000 Nov; 83(3):F215-8.
8.
ESPGHAN Committee on Nutrition, Arslanoglu S, Corpeleijn W, Moro
G, Braegger C, Campoy C, Colomb V, Decsi T, Domellöf M, Fewtrell M,
Hojsak I, Mihatsch W,Mølgaard C, Shamir R, Turck D, van Goudoever J.
Donor human milk for preterm infants: current evidence and research
directions. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2013 Oct;57(4):535-42.
9.
Koletzko B, Goulet O, Hunt J, Krohn K, Shamir R; Parenteral Nutrition
Guidelines Working Group; European Society for Clinical Nutrition
and Metabolism; European Society of Paediatric Gastroenterology,
Hepatology and Nutrition (ESPGHAN); European Society of Paediatric
Research (ESPR). 1. Guidelines on Paediatric Parenteral Nutrition of
the European Society of Paediatric Gastroenterology, Hepatology and
Nutrition (ESPGHAN) and the European Society for Clinical Nutrition
and Metabolism (ESPEN), Supported by the European Society of
Paediatric Research (ESPR). J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2005 Nov;41
Suppl 2:S1-87.
10. KuschelCA, Harding JE. Multicomponent fortified human milk for
promoting growth in preterm infants. Cochrane Database Syst
Rev.2004;(1):CD000343. [Abstract]
11. Lawn JE, Gravett MG, Nunes TM, Rubens CE, Stanton C; GAPPS Review
Group. Global report on preterm birth and stillbirth (1 of 7): definitions,
description of the burden and opportunities to improve data. BMC
Pregnancy Childbirth. 2010 Feb 23;10 Suppl 1:S1.
12. Neu J. Gastrointestinal development andmeeting the nutritional needs
of premature infants. Am J Clin Nutr. 2007 Feb; 85(2):629S-634S.
13. Nutrition Committee, Canadian Paediatric Society. Clinical practice
guidelines Nutrient needs and feeding of premature infants. CMAJ.
1995 Jun 1; 152(11):1765-85.
