74
Μητρικός Θηλασμός |
ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
7.2 Υπογλυκαιμία τις πρώτες ημέρες
ζωής
Η υπογλυκαιμία είναι η πιο συχνή μεταβολική διαταραχή κατά τη
νεογνική περίοδο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αποτελεί
μέρος των φυσιολογικών διαδικασιών προσαρμογής στην εξω-
μήτριο ζωή. Τα επίπεδα του σακχάρου του εμβρύου είναι περί-
που 15 mg/dL χαμηλότερα από τα επίπεδα της μητέρας και μει-
ώνονται σημαντικά τις πρώτες ώρες μετά τη γέννηση. Όμως,
στα φυσιολογικά τελειόμηνα νεογνά τα επίπεδα σταθεροποιού-
νται στις τιμές 50 με 80 mg/dL μέχρι τις τρεις πρώτες ώρες
ζωής.
Φυσιολογικά, ως υπογλυκαιμία μπορεί να οριστεί η αδυνα-
μία προσφοράς στον οργανισμό της ποσότητας γλυκόζης, που
απαιτείται για την ικανοποίηση των αναγκών του. Αυτό μετα-
φράζεται σε ποικίλες τιμές συγκέντρωσης της γλυκόζης στο
αίμα, καθώς η πτώση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα
ενεργοποιεί αντιρροπιστικούς μηχανισμούς με αύξηση της επι-
νεφρίνης, της κορτιζόλης, της γλυκαγόνης και της αυξητικής ορ-
μόνης. Τα ελεύθερα λιπαρά οξέα, η γλυκερόλη και τα κετονικά
σώματα αποτελούν εναλλακτικές πηγές ενέργειας για τα εγκε-
φαλικά κύτταρα του νεογνού.
Συνεπώς, τα φυσιολογικά τελειόμηνα νεογνά, τα οποία αν
και δε σιτίζονται τακτικά τα πρώτα 2 με 3 εικοσιτετράωρα ζωής,
επειδή είναι σε θέση να επάγουν τους προαναφερθέντες αντιρ-
ροπιστικούς μηχανισμούς είναι απίθανο να υποστούν συνέπειες,
παρά μόνο αν υποσιτίζονται για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστη-
μα. Επομένως, η μέτρηση του σακχάρου στα τελειόμηνα, φυσι-
ολογικά νεογνά δε συστήνεται, παρά μόνο σε περιπτώσεις όπου
υπάρχει ύποπτη συμπτωματολογία ή σε περιπτώσεις παρατετα-
μένου και σημαντικού υποσιτισμού του νεογνού. Ιδίως τις πρώ-
τες 2 με 3 ώρες μετά τη γέννηση είναι σκόπιμο να αποφεύγε-
ται η μέτρηση του σακχάρου, καθώς έχει παρατηρηθεί πτώση
των τιμών στα πλαίσια της φυσιολογικής, όπως αναφέρθηκε,
προσαρμογής στην εξωμήτριο ζωή. Καμία μελέτη, άλλωστε, δεν
έχει δείξει επιβλαβή επίδραση της παροδικής αυτής υπογλυκαι-
μίας στο ασυμπτωματικό νεογνό.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ορίσει ως
όριο υπο-
γλυκαιμίας
, για τις πρώτες 48 με 72 ώρες ζωής, τόσο για τα τε-
λειόμηνα όσο και για τα πρόωρα νεογνά, τα 45 mg/dL. Ωστό-
σο, ακόμα και σήμερα υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις ως
προς τον ορισμό της υπογλυκαιμίας.
Κλινικά, σοβαρό επεισόδιο υπογλυκαιμίας θεωρείται το
επεισόδιο που συνοδεύεται από ανάλογη συμπτωματολογία
(πίνακας 17), η οποία υποχωρεί με την αποκατάσταση των τι-
μών του σακχάρου του αίματος. Η εμφάνιση παθολογικών ση-
μείων και συμπτωμάτων στα πλαίσια
σημαντικής
(της τάξεως
του 0-20mg/dl)
ή παρατεταμένης
υπογλυκαιμίας αποτελεί κακό
προγνωστικό παράγοντα για τη νευρολογική εξέλιξη των αντί-
στοιχων νεογνών. Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της συμπωματι-
κής σοβαρής υπογλυκαιμίας περιλαμβάνουν από γνωστικές δια-
ταραχές μέχρι εγκεφαλική παράλυση, αλλά και επίμονες ή υπο-
τροπιάζουσες επιληπτικές διαταραχές, καθώς και νοητική υστέ-
ρηση διαφόρου βαθμού.
Συμπτώματα υπογλυκαιμίας
Τρόμος
Ευερεθιστότητα
Υψίσυχνο κλάμμα
Υποτονία, ληθαργικότητα, αδυναμία σίτισης
Ταχύπνοια, γογγυσμός
Διαταραχή της θερμορύθμισης
Ωχρότητα
Εφίδρωση
Άπνοια, κυάνωση
Σπασμοί
Καρδιακή ανακοπή
Πίνακας 17: Συμπτώματα Υπογλυκαιμίας
