85
Μητρικός θηλασμός σε ειδικές καταστάσεις και στην προωρότητα
παιδεύσει την μητέρα στο να χειρίζεται την αντλία και να επιλέ-
ξει μαζί με την μητέρα το κατάλληλο μέγεθος χοάνης. Συνιστά-
ται η χρήση νοσοκομειακής ηλεκτρικής αντλίας. Επίσης, η προ-
ετοιμασία του στήθους και οι μαλάξεις στο στήθος την ώρα της
άντλησης μπορεί να είναι πολύ βοηθητικά για την άντληση γά-
λακτος. Οδηγίες για τη συλλογή και τη φύλαξη του γάλακτος της μη-
τέρας για το διάστημα που το νεογνό νοσηλεύεται στη Μ.Ε.Ν.Ν. δίνο-
νται στο Κεφάλαιο 5.
Μετάβαση στον απευθείας θηλασμό
από το στήθος
Όπως αναφέρθηκε, η διατροφή των πρόωρων νεογνών τις
πρώτες ημέρες ζωής είναι επί το πλείστον παρεντερική. Η εντε-
ρική σίτιση, συνήθως με στοματογαστρικό καθετήρα και με προ-
τίμηση στο μητρικό γάλα/πρωτόγαλα, ξεκινάει όσο το δυνατόν
νωρίτερα, όταν βέβαια θεωρηθεί ότι το νεογνό είναι κλινικά στα-
θερό και ικανό να δεχθεί τροφή. Συνεπώς, η αρχική «εμπειρία»
του νεογνού και της μητέρας ως προς τη διαδικασία του θηλα-
σμού στη Μ.Ε.Ν.Ν. βασίζεται στην επαφή δέρμα με δέρμα κατά
την τεχνική kangaroo care.
Κατά την τεχνική αυτή, το βρέφος είναι ντυμένο μόνο με
την πάνα του και τοποθετείται μέσα από τα ρούχα της μητέρας
(ή/και του πατέρα), σε άμεση επαφή με το δέρμα του γονιού.
Με την
kangaroo care
έχει βρεθεί ότι η θερμορύθμιση του
βρέφους είναι καλύτερη και ότι επιτυγχάνεται καρδιοαναπνευ-
στική σταθερότητα. Επιπλέον, η επαφή δέρμα με δέρμα έχει ως
αποτέλεσμα να εκτεθεί η μητέρα στα παθογόνα της μονάδας
και μέσω της εντερομαζικής οδού να παράγει ΜΓ, που περιέ-
χει ειδικά αντισώματα ως προς αυτά. Επίσης, πιθανόν να συμ-
βάλει στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος και στη μείωση
του στρες της μητέρας.
Από τη στιγμή που το νεογνό αποσωληνωθεί και είναι καρ-
διοαναπνευστικά σταθερό, μπορεί να τοποθετηθεί στο στήθος.
Σημεία που δηλώνουν ωριμότητα για
μετάβαση στο διατροφικό θηλασμό.
Για να μπορέσει το πρόωρο βρέφος να καταναλώσει
επαρκείς ποσότητες γάλακτος απευθείας από το στήθος θα
πρέπει να:
• Έχει ωριμάσει ως προς την ικανότητα συγχρονισμού θη-
λασμού και κατάποσης
• Μην κουράζεται κατά τη σίτιση
• Είναι καρδιοαναπνευστικά σταθερό
• Είναι περισσότερη ώρα σε εγρήγορση.
Συνήθως, στη διορθωμένη ηλικία των 32-34 εβδομάδων
τα βρέφη είναι αρκετά ώριμα για να ξεκινήσουν να πιπιλίζουν,
αν και όσο μελετάται η ικανότητα των προώρων για σίτιση τόσο
τα όρια αυτά μειώνονται.
Ξηρός θηλασμός - Μη διατροφικός θηλασμός
Πρόκειται για πιπίλισμα, χωρίς να γίνεται απαραιτήτως απομύ-
ζηση και κατάποση γάλακτος. Συμβαίνει όταν δεν υπάρχει ακό-
μα επαρκής συνεργασία θηλασμού - κατάποσης - αναπνοής. Το
μωρό πιπιλά την θηλή και εξοικειώνεται με το στήθος προσπα-
θώντας να πιάσει και να προσκολληθεί στην θηλή και τη θηλαία
άλω. Με τον τρόπο αυτό το στήθος ερεθίζεται από την επαφή
δέρμα με δέρμα και αυξάνεται η ποσότητα του γάλακτος που
παράγεται. Σε περίπτωση που η μητέρα παράγει αρκετό γάλα
προτιμάται πριν από την τοποθέτηση στο στήθος να έχει προη-
γηθεί άντληση και άδειασμά του.
Η μετάβαση από τις αρχικές μορφές θηλασμού, έως τον
ολοκληρωμένο θηλασμό είναι σταδιακή και στην περίπτωση
των προώρων μπορεί να επιτευχθεί μετά από αρκετές εβδο-
μάδες. Παρόλα αυτά, κάθε φορά που πραγματοποιείται μη δια-
τροφικός θηλασμός, δίνεται η δυνατότητα στην μητέρα να εξοι-
κειωθεί με τη σωστή τεχνική του θηλασμού, τα σημάδια πείνας,
την ιδιαιτερότητα ως προς τη συμπεριφορά και τις ικανότητες
για σίτιση του πρόωρου νεογνού της. Όλα τα παραπάνω αλλά-
ζουν βέβαια όσο το βρέφος μεγαλώνει και ωριμάζει. Πολύ ση-
μαντικό είναι οι μητέρες να γνωρίζουν ότι η εδραίωση του θη-
λασμού παίρνει χρόνο, θέλει υπομονή και απαιτεί τη συνεργα-
σία μητέρας-βρέφους.
