106
Μητρικός Θηλασμός |
ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
9.6 Θηλασμός και επιστροφή στην
εργασία. Δημιουργία ατομικής
τράπεζας γάλακτος
Η πρώιμη επιστροφή στην εργασία είναι ένα συχνό φαινόμενο.
Το ενδεχόμενο αυτό δεν είναι ασύμβατο με τον θηλασμό και δεν
καθιστά αναγκαία σε καμία περίπτωση τη διακοπή του θηλα-
σμού και τη χρήση τροποποιημένου γάλακτος αγελάδος σε σκό-
νη. Η διατήρηση του θηλασμού είναι εφικτή.
Σε πολλές περιπτώσεις μια συζήτηση με τον εργοδότη μπο-
ρεί να δώσει λύσεις και να βελτιώσει τις συνθήκες άντλησης
στη δουλειά (λίγα διαλείμματα για άντληση σε ένα απομονω-
μένο χώρο, πρόσβαση σε ψυγείο για φύλαξη γάλακτος, δυνα-
τότητα μερικής απασχόλησης τους πρώτους μήνες επιστροφής
στη δουλειά.
Η λογική της τράπεζας γάλακτος βασίζεται στο ότι με την
έναρξη της εργασίας καλό είναι να υπάρχει κάποιο απόθεμα
γάλακτος στην κατάψυξη. Εάν η μητέρα έχει στη διάθεσή της
2-3 εβδομάδες πριν την επιστροφή στη δουλειά, ώστε να το
προγραμματίσει, μπορεί να ξεκινήσει 1-2 αντλήσεις επιπλέον
των θηλασμών που κάνει ώστε να αυξήσει κατά 1-2 γεύμα-
τα την παραγωγή της και να αποθηκεύσει αυτό το γάλα. Με
την επιστροφή στην εργασία, θα χρησιμοποιήσει το γάλα αυτό,
αλλά ταυτόχρονα θα το ανανεώνει συνεχίζοντας να αντλεί είτε
στο χώρο δουλειάς είτε μετά την επιστροφή της στο σπίτι.
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.
Academy of Breastfeeding Medicine Protocol Committee, Eglash A.
ABM clinical protocol #8: human milk storage information for home
use for full-term infants (original protocol March 2004; revision #1
March 2010). Breastfeed Med. 2010 Jun;5(3):127-30.
2.
Tuly MR. Working and Breastfeeding. Helping mums and employers
figure it out. AWHONN Lifelines. 2005 ;9(3): 198-203.
3.
American Academy Of Pediatrics, Meek JY, Yu W. Storing and preparing
expressed breast milk. In: New Mother’s Guide to Breastfeeding. 2nd
ed). New York, US: Bantam Books; 2011.
9.7 Αποθηλασμός
Όταν η μητέρα ή/και το βρέφος/νήπιο το επιθυμούν ή είναι ιατρι-
κά απαραίτητο να διακοπεί ο θηλασμός, τότε μιλάμε για τη διαδι-
κασία του αποθηλασμού. Μερικά μωρά αποθηλάζουν γρήγορα
ενώ άλλα μωρά μπορεί να χρειαστούν μεγαλύτερο διάστημα για
να αποθηλάσουν.
Τις περισσότερες φορές η μητέρα επιλέγει πότε θα αποθη-
λάσει λόγω εξωτερικών παραγόντων όπως είναι κοινωνικοοι-
κονομικοί παράγοντες ή προσωπικών λόγων όπως η κούραση
ή η ανάγκη για ανεξαρτησία. Όταν το επιλέγει, είναι σημαντικό να
της παρέχεται υποστήριξη και σωστή ενημέρωση για τη διαδικα-
σία του αποθηλασμού.
Ωστόσο, μερικές φορές ο αποθηλασμός συμβαίνει επειδή το
μωρό δεν θέλει πλέον να θηλάσει λόγω των ερεθισμάτων που
δέχεται από το περιβάλλον του. Έτσι, το βρέφος μπορεί να δεί-
ξει αδιαφορία για τον θηλασμό με το να αποσπάται εύκολα από
το στήθος ή συχνά να το αρνείται, ενώ δείχνει μεγαλύτερο ενδι-
αφέρον για τις στερεές τροφές. Βλέπουμε, ακόμα, να μειώνει τη
συχνότητα και τη διάρκεια των θηλασμών, ενώ μπορεί να βρί-
σκει περισσότερη ευχαρίστηση στο να παίζει με τα άλλα αδέλ-
φια και τον πατέρα του. Συχνά παύει να βρίσκει παρηγοριά και να
αναζητά τον θηλασμό για να κοιμηθεί. Αποδεχόμενοι την εξέλι-
ξη του παιδιού και την ανάγκη του για ανεξαρτησία, διαμορφώ-
νονται νέες μορφές σχέσης στην οικογένεια, τα μέλη της οποί-
ας συμμετέχουν ενεργητικά στη διαδικασία του αποθηλασμού.
Σε κάθε περίπτωση συστήνεται στην μητέρα να μην σταμα-
τήσει τον θηλασμό απότομα, αλλά σταδιακά. Δηλαδή, είναι καλό
η μείωση της συχνότητας να γίνεται κατά ένα θηλασμό ανά 2-5
ημέρες, να αυξάνονται τα μεσοδιαστήματα μεταξύ των θηλα-
σμών ή να μειώνεται η διάρκειά τους. Να σημειωθεί ότι κατά
τη διάρκεια του αποθηλασμού μπορεί να εμφανιστεί διόγκωση
του μαστού όταν το στήθος είναι γεμάτο με γάλα, που μπορεί να
προκαλέσει πόνο και να κάνει το στήθος πρησμένο, σκληρό και
ζεστό. Κατ΄επέκταση μπορεί να συμβεί απόφραξη των γαλα-
κτοφόρων πόρων ή και μαστίτιδα. Τα συγκεκριμένα προβλήμα-
τα είναι πιθανότερο να εμφανιστούν σε απότομο αποθηλασμό.
Εάν η μητέρα πρέπει να αποθηλάσει απότομα συστήνεται
η άντληση του μαστού με αντλία ή το χέρι μερικές φορές την
ημέρα, για λίγες μέρες μέχρι το στήθος να σταματήσει να πονά-
ει και να είναι διογκωμένο, ενώ αποφεύγεται η χρήση, αν είναι
δυνατόν, φαρμακευτικής αγωγής, κυρίως λόγω των πιθανών
παρενεργειών.
Γενικά, προτιμάται ο φυσικός και σταδιακός αποθηλασμός
με ταυτόχρονη δυνατότητα για ευελιξία σε περίπτωση για παρά-
δειγμα μεγάλης αντίδρασης του παιδιού, αλλαγής της συμπερι-
φοράς του ή ασθένειας.
Συνήθως, ο αποθηλασμός ξεκινά με τα γεύματα κατά την
διάρκεια της ημέρας. Τα βραδινά γεύματα είναι τα τελευταία
γεύματα που διακόπτονται. Παράλληλα, το γεύμα που χάνεται
αντικαθίσταται με άλλο γάλα που δίνεται με μπουκάλι ή φλιτζάνι
ή άλλη τροφή- αν το μωρό είναι μεγαλύτερο των 6 μηνών- και
επιδιώκεται η αλλαγή της ρουτίνας του παιδιού και η διάσπαση
της προσοχής του με άλλη αγαπημένη δραστηριότητα.
Επίσης, κατά την αντικατάσταση των γευμάτων προτείνεται
η έγκαιρη προετοιμασία τους πριν το παιδί πεινάσει πολύ.
Καμιά φορά τα βρέφη αρνούνται το ξένο γάλα, ιδίως σε ση-
μαντικά γεύματα της ημέρας από την μητέρα, ενώ μπορεί να το
δεχθούν από άλλο μέλος της οικογένειας ή άνθρωπο που τα
φροντίζει. Και εδώ η συμμετοχή της οικογένειας στον αποθη-
λασμό είναι καθοριστική. Επιπλέον, την περίοδο αυτή μπορεί να
υπάρξουν αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού όπως κλάμα,
